H Greta Thunberg είναι σαφώς το Πρόσωπο του 2019. Ισως κάποιοι ήδη την θεωρούν και το σπουδαιότερο πρόσωπο του 21ου αιώνα. Δεν θα με εκπλήξει αν σε δέκα χρόνια γινει πρωθυπουργός της Σουηδίας ή Πρόεδρος των ΗΠΑ. Η πρώτη ακτιβίστρια & γυναίκα Πρόεδρος, κάτω των τριάντα, που θα ανήκει και στο φάσμα.
Οτι καλό και ότι κακό έχει ήδη γραφεί για την Γκρέτα. Στην Αυστραλία και στις ΗΠΑ καταφέρνει και βγάζει στους δρόμους εκατομμύρια άλλα παιδιά που διαμαρτύρονται για την καταστροφή του πλανήτη. Στην Ελλάδα όχι ακόμη – αλλά εμείς πάντοτε ακολουθούμε από απόσταση τις εξελίξεις.
Οι επικριτές της, την κατηγορούν πως με κάθε δημόσια δράση για το κλίμα παράγει ακόμη περισσότερη καταστροφή. Πόση ενέργεια καταναλώθηκε και πόσες χιλιάδες τόνοι απορριμάτων παρήχθησαν παγκοσμίως την Παρασκευή 20/9, στις διαδηλώσεις ανά τον κόσμο? Πόσες φυσικές πρώτες ύλες σπαταλήθηκαν για να κατασκευαστεί το σκάφος μηδενικών ρύπων με το οποίο διέσχισε τον Ατλαντικό? Και ο κατάλογος δεν έχει τέλος.
Από την άλλη, μια σοβαρή έρευνα στο διαδίκτυο και μια συζήτηση με κάποιον αξιόπιστο γνώστη των περιβαλλοντικών θεμάτων είναι αρκετές για να καταδείξουν το αυτονόητο: ότι με τα σημερινά δεδομένα, ο πλανήτης δεν σώζεται. Σκεφτείτε π.χ. ότι σε έναν πίνακα που δείχνει τις χώρες που μολύνουν περισσότερο τους ωκεανούς, οι πρώτες πέντε ειναι Ασιατικές – Κίνα, Ινδονησία, Φιλιππίνες, Βιετνάμ, Σρι Λάνκα – και επιβαρύνουν συνολικά τον πλανήτη 60 φορές περισσότερο απ’ ότι ολόκληρες οι ΗΠΑ.
Το αβίαστο συμπέρασμα λοιπόν είναι ότι όσο και να προσπαθήσουμε στην Δύση (Ευρώπη, Αμερική, Ωκεανία), όσο και αν ανακυκλώσουμε, όσο και αν διαδηλώσουμε, το πρόβλημα βρίσκεται στην Ασία και στην ατελείωτη, φθηνή και ανεξέλεγκτη βιομηχανική παραγωγή που λαμβάνει χώρα εκεί.
Θα αναγκάσει η Γκρέτα, με τις διαμαρτυρίες και τις διαδηλώσεις της, τις Ασιατικές χώρες να αλλάξουν τρόπο παραγωγής? Θα αναγκάσει η Γκρέτα τον μέσο Ευρωπαίο ή Αμερικάνο πολίτη να αλλάξει καταναλωτικές συνήθειες και να σταματήσει να αγοράζει φθηνά αγαθά, φτιαγμένα στην Ασία? Και ακόμη περισσότερο, επιθυμεί κάτι τέτοιο το παγκόσμιο χρήμα? Οχι βέβαια, είναι η δική μου απάντηση σε όλα τα παραπάνω.
Τότε λοιπόν, γιατί είναι τόσο σπουδαίο το έργο της Γκρέτα?
Διότι η Γκρέτα, σήμερα, είναι μια ασύλληπτα επιδραστική προσωπικότητα για τα παιδιά μας. Ενα τρίλεπτο βιντεάκι της στο youtube με τον Ομπάμα έχει πολύ μεγαλύτερη επιρροή στα δεκαπεντάχρονα από κάθε άλλη πανάκριβη παγκόσμια καμπάνια ευαισθητοποίησης που κοστίζει εκατομμύρια και απαιτεί χρόνια για να υλοποιηθεί.
Και όπως έχουμε ξαναπεί, τα παιδιά μας βασικά χρειάζονται καλές ιστορίες και σπουδαία παραδείγματα που θα τα εμπνεύσουν να αλλάξουν τον κόσμο. Η Γκρέτα εξελίσεται στο σπουδαιότερο από αυτά.
Η Γκρέτα μπορεί να κάνει τα σημερινά δεκάχρονα και δεκαπεντάχρονα να καταναλώνουν λιγότερο, να καταναλώνουν σωστότερα και να ανακυκλώνουν πολύ. Να κάνουν σκοπό της ζωής τους την σωτηρία του πλανήτη και την βελτίωση του σημερινού τρόπου ζωής. Να παθιαστούν με αυτό το όραμα, να εφορμήσουν στην επιστημονική γνώση και να πειραματιστούν εμμονικά στα εργαστήρια για την εξεύρεση νέων λύσεων και την υλοποίηση καινοτόμων ιδεών.
Μέσα από αυτά τα σημερινά δεκάχρονα και δεκαπεντάχρονα είναι που θα ξεπηδήσουν οι αυριανοί επιστήμονες και ακτιβιστές, αυτοί και αυτές που θα εξελίξουν την σημερινή γνώση και τεχνολογία και θα βρουν τους τρόπους να διατηρήσουν τον πλανήτη βιώσιμο. Διότι στην τεχνολογία βρίσκεται η μόνη μας ελπίδα για το κλίμα.
Για αυτό λοιπόν χρειαζόμαστε την Γκρέτα και για αυτό πρέπει, ειδικά οι άνθρωποι της εκπαίδευσης, να είμαστε ευγνώμονες και ταπεινοί απέναντι της. Διότι, σαν άλλος Απόστολος Παύλος, η Γκρέτα είναι ο νέος ευαγγελιστής που ήλθε από το πουθενά για να κηρύξει στα παιδιά μας την θρησκεία της μελλοντικής τους Επιβίωσης.
Γιάννης Γιαννούδης
Dorothy Snot 