από την Μαριάννα Τζιοβάρα
Ενα μόνιμο ερώτημα στο σχολείο μας είναι αν & πως μπορούμε να μυήσουμε τα παιδιά στον κόσμο της τεχνολογίας μέσα από το παιχνίδι, αξιοποιώντας τα ερωτήματα και τα ερεθίσματα που τα ίδια τα παιδια φέρνουν στο σχολείο (και όχι τα πράγματα που έχουμε οι ενήλικες στο μυαλό μας).
Ο κώδικας QR είναι ένας γραμμωτός κώδικας (barcode) δύο διαστάσεων και η σάρωσή του γίνεται με την βοήθεια ενός κινητού ή τάμπλετ. Για την ανάγνωση του απαιτείται μια εφαρμογή η οποία μετατρέπει την κάμερα της συσκευής σε scanner.
Οπως μας είπε και ο Αναστάσης «τα QR CODES είναι σαν τα barcodes» που συναντάμε στις συσκευασίες των προϊόντων που αγοράζουμε.
Στην τάξη προνηπίων της Βερόνικα, η εφαρμογή των qr codes αξιοποιήθηκε με στόχο την ενίσχυση της διερευνητικής διάστασης της μαθησιακής διαδικασίας και του παιχνιδιού, την εμπλοκή των παιδιών σε ενδιαφέρουσες αναγνωστικές δραστηριότητες, τον εμπλουτισμό των γνώσεων, την ενίσχυση της μνήμης, την ικανότητα επίλυσης προβλήματος, καθώς και την ανάπτυξη συνεργατικού πνεύματος.
Το έναυσμα για όλο αυτό ήταν οι καθημερινές εμπειρίες των παιδιών στο σούπερ μάρκετ και στα διάφορα πολυκαταστήματα. Τα παιδιά έφεραν στην τάξη δικές τους συσκευασίες προϊόντων προκειμένου να μας δείξουν τους γραμμωτούς κώδικες πάνω σε αυτές. Αποφασίσαμε λοιπόν να φτιάξουμε τα δικά μας bar codes!
Αρχικά, και με αφορμή το project με τα αυτοκίνητα που δούλευαν τα παιδια, τα qr codes χρησιμοποιήθηκαν για να ανακαλύψουμε το εσωτερικό ενός αυτοκινήτου και ενός κινητήρα με έναν πιο παιγνιώδη τρόπο και πάντοτε στα πλαίσια της ενεργούς γνωριμίας των παιδιών με την τεχνολογία.
Πιο συγκεκριμένα, πάνω από τις εικόνες όπου απεικονίζονταν τα επιμέρους τμήματα του εσωτερικού του καπό και ενός κινητήρα, τοποθετήθηκαν qr codes, που τα παιδιά σκάναραν, διάβασαν τις «κρυμμένες» λέξεις, κι έπειτα προσπάθησαν να τις εντοπίσουν στο φυλλάδιο με τις αντίστοιχες εικόνες και λέξεις και να τις διαβάσουν.
Θα πρέπει ακόμη να προστεθεί και το γεγονός ότι οι λέξεις στο χαρτί ήταν γραμμένες σε διαφορετική γραμματοσειρά από αυτή της εφαρμογής, ώστε να βοηθηθούν τα παιδιά μέσα από την αναγνώριση και τη σύγκριση διαφορετικών μορφών του γραπτού λόγου να συνειδητοποιήσουν την πολυμορφία του γραπτού λόγου.
Αξίζει να σημειωθεί πως η συγκεκριμένη διαδικασία κινητοποίησε τα παιδιά και συνέβαλε σε σημαντικό βαθμό στην γνωριμία τους με τα εσωτερικά εξαρτήματα του αυτοκινήτου! Οταν ανοίξαμε το καπό της Giulia, φάνηκαν αρκετά εξοικειωμένα και με μεγάλη ευκολία αναγνώρισαν τα μέρη της αλλά και την λειτουργία αυτών.
Στην συνέχεια δημιουργήσαμε ένα επιτραπέζιο παιχνίδι, στο οποίο το αυτοκίνητό μας έπρεπε να διασχίσει τη διαδρομή ακολουθώντας τα εικονιζόμενα σήματα οδικής κυκλοφορίας και τα φανάρια. Σε ορισμένα σήματα υπήρχαν qr codes, τα οποία τα παιδιά σκάναραν με το κινητό και στη συνέχεια διάβαζαν το αποκωδικοποιημένο μήνυμα, προκειμένου να μάθουμε τη σημασία των συγκεκριμένων σημάτων και να συνεχίσουμε την πορεία του αυτοκινήτου.
Κατά τη διαδρομή παρατηρήσαμε, ακόμη ότι τα φανάρια μας δεν είχαν κάποιο χρώμα, επομένως έπρεπε να σκανάρουμε και τους κωδικούς τους, για να διαβάσουμε – αποκωδικοποιήσουμε το χρώμα τους και αναλόγως να κινηθούμε.
Και στη συγκεκριμένη παρέμβαση επιτεύχθηκε η σύνδεση του παιχνιδιού με την καλλιέργεια του γραμματισμού αλλά και η γνωριμία με έναν άλλο – άγνωστο κώδικα, μια διαφορετική μορφή που μπορεί να πάρει ο γραπτός λόγος με την παρέμβαση της τεχνολογίας.
Το παιχνίδι με τα qr codes ήταν μια καλή αφορμή για να διερευνήσουμε πως τα παιδιά μπορούν να εντάξουν “από κάτω προς τα πάνω” την σύγχρονη τεχνολογία μέσα στην σχολική τους καθημερινότητα, χωρίς αυτή να “καπελώνει” τις επιθυμίες και την ελευθερία τους – αλλά να τις προεκτείνει.
Και σε κάθε περίπτωση, μιλάμε για παιδια που το 2050 θα ειναι μόλις 36 ετών….
Dorothy Snot 