“Το σχολείο έκανε αυτό που υποσχέθηκε: βοήθησε τις κάμπιες να γίνουν οι πεταλούδες που έκρυβαν μέσα τους”

Πριν από 11 χρόνια, εντελώς τυχαία, αντίκρυσα στην Ιπποκράτους την παράξενη εικόνα μιας γελαστής κάμπιας με κόκκινα τακούνια. Το όνομά της ήταν ακόμα πιο περίεργο κι άγνωστο για μένα. Έψαξα και διάβασα την ιστορία του Αύγουστου Κορτώ κι ενθουσιαστηκα. Λίγες μέρες μετά, φορτωμένη με αμέτρητα ΔΕΝ για τις δυνατότητες του μεγάλου μας γιου, πέρασα την πόρτα που οδηγούσε στην πιο όμορφη αυλή του κέντρου της Αθήνας. Η Dorothy ήταν τότε μικρούλα, αλλά τα πολύχρωμα κουρελάκια, οι κορδέλες και τα πραγματικά παιδικά έργα που τη στόλιζαν, έδειχναν πως εκεί γινόταν κάτι σπουδαίο. Η Ντανιέλα -που στα μάτια των παιδιών μου είναι πάντα μια νεράιδα- δεν τρόμαξε από όσα της είπαμε. Μας δέχθηκε και από τότε ξεκίνησε για μας μια εποχή θαυμάτων.

Στις αγκαλιές των ανθρώπων αυτών μεταμορφώθηκαν και τα πέντε παιδιά μας – ακόμα και το μικρότερο πρόλαβε να αλλάξει από μωρό σε ανθρωπάκι. Το σχολείο έκανε αθόρυβα και με συνέπεια αυτό που υποσχέθηκε: βοήθησε τις κάμπιες να γίνουν οι πεταλούδες που έκρυβαν μέσα τους.

Ο Παντελής που φέτος ξεκινά στο Γυμνάσιο, στα δύσκολα ανοίγει τον φάκελο με τις εργασίες του Νηπιαγωγείου! H Δανάη έχει πάντα κρεμασμένη στο γραφείο της την ταυτότητα του παλαιοντολόγου που έφτιαξε κάποτε με τη Χαριτίνη και τη Νεφέλη, ο Διονύσης καμαρώνει ακόμα για το γλυπτό του Ποσειδώνα που έφτιαξε μετά τη γνωριμία με τη σπουδαία Ναταλία Μελά, η Μαρίνα που ο κορονοιός σημάδεψε τη χρονιά του Νηπιαγωγείου έμαθε να διαβάζει χωρίς να της δείξουμε τίποτα (νωρίτερα από όλα τα αδέρφια της) και θεωρεί το δάσος της Καισαριανής το πιο όμορφο μέρος του κόσμου κι η Μαριλένη τρέχει χαρούμενη κάθε πρωί να πάρει την τσάντα της και να ξεκινήσει για το σχολείο.

Μέσα σε τούτα τα 11 χρόνια οι ζωές μας άλλαξαν πολύ. Μεγαλώσαμε, αποχαιρετήσαμε  αγαπημένους ανθρώπους, κερδίσαμε και χάσαμε αμέτρητες μάχες κι η Dorothy ήταν πάντα η σταθερά μας. Κι εκείνη μεγάλωσε κι ωρίμασε, έκρυψε τα κόκκινα τακούνια, απέκτησε μεγαλύτερο χώρο, περισσότερους ανθρώπους κι άλλαξε τη ζωή πολλών οικογενειών. Της χρωστάμε αξέχαστα απογεύματα με γιορτές στην αυλή του σχολείου, στην Τεχνόπολη, στο Βios, στην αυλή του Μουσείου Μπενάκη, στο δάσος της Καισαριανής, στο ΟΑΚΑ. Της χρωστάμε φοβερές μέρες συνύπαρξης παιδιών και γονιών. Της χρωστάμε μια ολόκληρη γειτονιά, αφού για χάρη της μετακομίσαμε. Της χρωστάμε την Πλεύση που ο αποχαιρετισμός της μας είναι εξίσου δύσκολος. Της χρωστάμε τους φίλους μας, φίλους σπουδαίους που τα παιδιά μας μεγάλωσαν μαζί. Και πάνω από όλα, της χρωστάμε την πίστη στα θαύματα.

Για όλα αυτά και για άλλα τόσα που δεν μπορούμε να περιγράψουμε την αποχαιρετούμε με πολύ μεγάλη συγκίνηση κι ευγνωμοσύνη. Σας ευχαριστούμε από τα βάθη της καρδιάς μας! Αναστασία, Μαρία, Νίκη, Δέσποινα, Ευαγγελία, Τζένη, Ειρήνη, Νεφέλη, Κατερίνα, Χαριτίνη, Ιωάννα, Χρύσα και Σταυρούλα , κυρία Ρούλα που οι γεύσεις σας παραμένουν άφταστες, κύριε Γιάννη και κύριε Γιώργο σας θεωρούμε οικογένεια.

Ντανιέλα και Γιάννη, σας ευχαριστούμε πολύ για όλο αυτό το μοναδικό ταξίδι. Μας ανοίξατε την πόρτα του σχολείου σας και μας επιτρέψατε να γίνουμε κοινωνοί της πιο μαγικής παιδικής ηλικίας. Καλή συνέχεια στη σπουδαία δουλειά σας και καλή αντάμωση σε καιρούς φωτεινότερους. Δηλώνουμε και οι 7 περήφανα Dorotheans κι αυτό είναι τίτλος τιμής!

Με όλη μας την αγάπη!

Μανόλης, Χρυσούλα, Παντελής, Δανάη, Διονύσης, Μαρίνα, Μαρία-Ελένη

(Η πραγματική αμοιβή για ένα σχολείο έρχεται όταν μια οικογένεια που είναι κοντά σου για έντεκα συνεχόμενα χρόνια, νοιώθει την ανάγκη να σε αποχαιρετήσει αυθόρμητα με ένα συγκινητικό και όμορφο κείμενο.

Χρυσούλα & Μανόλη, ήταν μεγάλη τιμή για το σχολείο η αγάπη & η αφοσίωσή σας.

Μας εμπιστευθήκατε πέντε παιδιά και γίνατε αναπόσπαστο και θεμελιώδες κομμάτι της Dorothean κοινότητας. Θα σας νοιώθουμε πάντοτε οικογένεια. Ενα τεράστιο ευχαριστώ για όσα ζήσαμε μαζί και άπειρες ευχές για ένα υπέροχο και λαμπρό μέλλον!)

Στην λαϊκη αγορά!

από την Φωτεινή Χούτου & την Μαριάννα Τζιοβάρα

Συνδυάζοντας τις ιδέες και τις εμπειρίες που ακούγονται καθημερινα στον κύκλο με τις επερχόμενες δράσεις του σχολείου, τα προνήπια της Βερόνικα εξέφρασαν πολύ σοβαρά την επιθυμία να επισκεφτούν ένα μέρος όπου οι άνθρωποι πουλάνε φρούτα και λαχανικά.

Κάθε Τρίτη γίνεται λαϊκή αγορά πολύ κοντά στο σχολείο μας, αποφασίσαμε λοιπόν να την επισκεφτούμε! Υποθέσεις σχετικά με φρούτα και λαχανικά που πολύ πιθανόν να βλέπαμε καθώς και πιθανές ερωτήσεις προς τους πωλητές, όπως «τα φρούτα είναι της εποχής;», «πόσο κάνουν;» κλπ, ακούστηκαν από τα παιδιά και γράφτηκαν σε ένα φύλλο χαρτί.

Τα παιδιά σε ρόλο καταναλωτή αποφάσισαν να ξεχυθούν ανάμεσα στους πάγκους της λαϊκής αγοράς, έχοντας πάρει και 15 ευρώ από το σχολείο για τις αγορές τους! Κατάλαβαν ότι έφτασαν στην λαϊκη όταν είδαν ένα φορτηγό με ανοιχτό το πορτ – παγκάζ που από μέσα του έβγαιναν χαλιά!

Ο πρώτος πάγκος με τα πορτοκάλια δεν άργησε να φανεί και σταθήκαμε να τον παρατηρήσουμε. Δύο ερωτήσεις έλαβαν χώρα: «πώς ξέρουμε ποια πορτοκάλια είναι για να τα φάμε και ποια είναι για στύψιμο;» & «γιατί κάποια έχουν χοντρή φλούδα και άλλα έχουν πιο λεπτή;». Ο μανάβης μας έδωσε τις αντίστοιχες απαντήσεις, αγοράσαμε τα πρώτα μας φρούτα κι αφού πήραμε τα ρέστα (νέα λέξη προστέθηκε στο λεξικό μας!) προχωρήσαμε στον αμέσως επόμενο πάγκο.

Εκεί τα παιδιά αναγνώρισαν τους λωτούς, τα κυδώνια και τα ακτινίδια, κάποια  από αυτά τα μύρισαν και άλλα τα άγγιξαν κι αφού αγοράσαμε κι από εκεί κάποια, ο μανάβης μας κέρασε μανταρίνια, τα ξεφλουδίσαμε και τα φάγαμε επιτόπου!

Λίγο πιο κάτω βρήκαμε έναν πάγο μόνο με λαχανικά και δίπλα ακριβώς στέκονταν η κ. Ελένη, κάτοικος της Κυψέλης, η οποία απάντησε στην ερώτηση των παιδιών «γιατί οι ντομάτες είναι πράσινες;» δίνοντάς μας πράλληλα την πιο εύκολη συνταγή για να φτιάξουμε τουρσί!

Κάπως έτσι κύλησε η πρώτη βόλτα των παιδιών στην λαϊκή αγορά της Κυψέλης. Τα παιδιά εξέφρασαν μεγάλη χαρά κι ενθουσιασμό και την επιθυμία να ξαναπάμε. Πίσω όμως από την ενθουσιώδη αυτή επαφή με τον κόσμο της λαϊκής, κρύβεται ένας θησαυρός γνώσεων που εισέρχονται στον ψυχισμό αλλά και στη νόηση τους.

Ενισχύεται η ευχέρεια τους στην επικοινωνία, μέσα από τον διάλογο και την ανταλλαγή πληροφοριών με τους πωλητές και τους αγοραστές.

Μαθαίνουν βασικές μαθηματικές έννοιες μέσα από την ανταλλαγή των χρημάτων, τα ρέστα, την απόδειξη, το ολόκληρο, το μισό και το μισό του μισού. Πληροφορούνται σημαντικά χαρακτηριστικά για τα φρούτα, όπως π.χ ότι  το καφέ χρώμα στην φλούδα των αχλαδιών οφείλεται στο ότι δεν ψεκάστηκαν!

Μαθαίνουν επίσης πολλά και ενδιαφέροντα πράγματα, όπως π.χ. ότι τα λιγότερο όμορφα φρούτα και λαχανικά είναι περισσότερο θρεπτικά και υγιεινα, καθώς δεν έχουν ψεκαστεί. Τα παιδιά ρώτησαν ακόμη «γιατί υπάρχουν φράουλες τώρα αφού βγαίνουν το καλοκαίρι;» και ο μανάβης τους πρόσφερε μια σημαντική γνώση μιλώντας τους για τα φρούτα του θερμοκηπίου, σε αντιδιαστολή με τα φρούτα που μεγαλώνουν στο ύπαιθρο.

Μέσα από όλη αυτή τη διαδικασία σύνδεσης με την πραγματική ζωή, τα παιδιά κατακτούν πολύ σπουδαίες εμπειρίες, δυναμώνουν την προσωπικότητα και τον χαρακτήρα τους και παράλληλα προσθέτουν σημαντικά κομμάτια στο παζλ της γνώσης που αφορά την σωστή διαχείριση της τροφής και του περιβάλλοντος, γνώσης που θα τα ακολουθεί σε όλη τους την ζωή.

Μεγαλώνοντας σκεπτόμενους πολίτες

από την Κριστίνα Ντονόσιε

Πλέον στο νηπιαγωγείο δίνουμε πολύ μεγάλη έμφαση στην προσπάθεια να αποκτήσουν τα παιδιά μας βαθιά περιβαλλοντική συνείδηση. Σε αυτό το πλαίσιο λοιπον, οι τάξεις Κρικ και Κορνήλιος του νηπιαγωγείου συμμετείχαν για μια ακόμη φορά  στο κάλεσμα της παγκόσμιας περιβαλλοντικής κινητοποίησης  Fridays For Future την Παρασκευή 29 Νοεμβρίου.

Για την ιστορία, οι δράσεις του διεθνούς κινήματος Fridays for Future ξεκίνησαν το 2018 στη Στοκχόλμη και πήραν παγκόσμιες διαστάσεις. Πρόκειται για μαθητικές κινητοποιήσεις ενάντια στην κλιματική κρίση. Από τον Μάρτιο του 2019 η Ελλάδα συμμετέχει ενεργά σε αυτές, με πλήθη μαθητών να διαδηλώνουν σε διάφορες πόλεις της χώρας.

Ήδη από την αρχή της χρονιάς τα παιδιά του Κρικ και του Κορνήλιου εμβαθύνουν σε περιβαλλοντικά ζητήματα, συνειδητοποιώντας τις απειλές που αυτό δέχεται και σκεπτόμενα πιθανές λύσεις. Η ανακύκλωση των αποβλήτων, η κομποστοποίηση, οι δράσεις καθαρισμού ακτών στις οποίες συμμετείχαν τα παιδιά, αλλά και η προβολή στιγμιότυπων από μαθητικές διαδηλώσεις που πραγματοποιούνται ανά τον κόσμο, έχουν προετοιμάσει το έδαφος για την ενεργή συμμετοχή τους στο εν λόγω κίνημα.

Με τον ίδιο τρόπο, την εβδομάδα πριν την δράση τα παιδιά κλήθηκαν να σκεφτούν τι προβλήματα αντιμετωπίζει το περιβάλλον. Οι απαντήσεις που έδιναν «Τα σκουπίδια στους δρόμους και στις παραλίες» «Οι φωτιές που καίνε τα δάση» «Οι άνθρωποι που πληγώνουν την καρδιά της γης» «Τα ζώα που τρώνε σκουπίδια και πεθαίνουν» «Τα δέντρα που κόβουμε για να φτιάξουμε το χαρτί» έγιναν αφορμή για να προτείνουν στη συνέχεια λύσεις. Παρότρυνα τα παιδιά να μεταφέρουν τις ιδέες και τις σκέψεις τους στον υπόλοιπο κόσμο και κάπως έτσι καταλήξαμε στην προετοιμασία των πλακάτ.

Ολοκληρώνοντας τα πανό, φωνάξαμε τα συνθήματα που αναγράφονταν σε αυτά και οργανώσαμε τη δική μας διαδήλωση για την επόμενη μέρα.

Το πρωινό της Παρασκευής 29/11, ο Κρικ και ο Κορνήλιος ένωσαν τις δυνάμεις τους και αφού έκαναν  μία μικρή προθέρμανση τα συνθήματα, ξεκίνησαν από το σχολείο αποφασισμένοι να ευαισθητοποιήσουν τους κατοίκους της Κυψέλης.

Διασχίσαμε τους δρόμους γύρω από το σχολείο, κρατώντας πανό και διαδίδοντας τα μηνύματα που ανέδειξαν τα παιδιά. Κάποιοι γονείς ακολούθησαν το παράδειγμα των παιδιών τους και μας συνόδεψαν, φωνάζοντας συνθήματα. Επιστρέφοντας στο σχολείο άκουσα την Α. να λέει στα υπόλοιπα παιδιά: «Έπρεπε να το πούμε και σε άλλες γλώσσες, για να το καταλαβαίνουν πιο πολλοί». Την ίδια στιγμή η Μ. μου εξέφρασε μία ακόμη σκέψη: «Γιατί καθίσαμε τόσο λίγο; Άμα καθόμασταν και άλλο θα μας άκουγε όλη η γειτονια». Τόσο ο παλμός της διαδήλωσης, όσο και αυτά που άκουγα, επιβεβαίωσαν το γεγονός ότι τα παιδιά είχαν συνειδητοποιήσει τον σοβαρό σκοπό της κινητοποίησης, αλλά και τις διαστάσεις της περιβαλλοντικής κρίσης.

Σε κάθε περίπτωση, η συμμετοχή μαθητών σε ειρηνικές διαδηλώσεις είναι ιδιαίτερα θετικό γεγονός και ενισχύει την διαδικασία εμπλοκής των νέων παιδιών στις αποφάσεις και τους θεσμούς που επηρεάζουν τη ζωή τους.

Μέσω της ενεργούς συμμετοχής στην πραγματική ζωή, τα παιδιά  ενδυναμώνονται και αποκτούν ζωτικό ρόλο τόσο στην διαχείριση της προσωπικής τους ζωής, όσο και στην ανάπτυξη των κοινοτήτων που διαβιούν.

Επιπλέον, αυτός είναι ένας τρόπος για να εμπεδώσουν τα παιδιά την κουλτούρα της δημοκρατικής συμμετοχής και να αναπτύξουν τη δική τους ατομικά επιλεγόμενη στάση απέναντι σε αυτήν. Η υποστήριξη των ενηλίκων στις κινητοποιήσεις των παιδιών είναι σημαντική, προκειμένου αυτά να διεκδικήσουν ένα καλύτερο μέλλον σ΄ ένα βιώσιμο και υγιές περιβάλλον.

“Αν δοκιμάσεις έτσι, ίσως τα καταφέρεις !”

του Σεραφείμ Σεραφετεινίδη

«Λοιπόν παιδιά εδώ είμαστε» είπα και άφησα το μπαούλο της εκδρομής στο έδαφος, δίπλα στις ρίζες ενός μεγάλου δέντρου.

«Βλέπετε αυτό το κόκκινο κουτί;», είπα δείχνοντας την πυροσβεστική φωλιά στο βάθος, «από εκεί και μέχρι το μικρό τοιχάκι που περιβάλλει αυτό το δάσος μπορούμε να παίξουμε, να τρέξουμε, να χοροπηδήξουμε και γενικά ο καθένας να ασχοληθεί με ότι του τραβάει περισσότερο το ενδιαφέρον. Έχετε το νου σας γιατί εδώ τριγύρω μπορεί να συναντήσετε αντικείμενα με περίεργα σχήματα, διαφορετικά χρώματα, και σίγουρα κάποια που ίσως δεν έχετε ξανααντικρύσει. Αν βρεθείτε μπροστά σε κάτι τέτοιο φωνάξτε τους φίλους σας κοντά. Ίσως κάποιος το βρει το ίδιο ενδιαφέρον με εσάς. Σε περίπτωση που κάποιος τα χρειαστεί για την εξερεύνηση του, έχω φέρει μαζί μου δύο χοντρά και δύο πιο λεπτά σχοινιά. Θα τα αφήσω εδώ. Πάμε τώρα όλοι μαζί να «περπατήσουμε» τα όρια του χώρου που θα παίξουμε και αμέσως μετά μπορείτε να ξεκινήσετε το παιχνίδι!».

Αφού περπατήσαμε και τρέξαμε πάνω στα όρια που θέσαμε για το παιχνίδι, δόθηκε το σύνθημα και τα παιδιά έφυγαν προς όλες τις διαφορετικές κατευθύνσεις.

Τώρα έβλεπες παιδιά να τρέχουν ανάμεσα στα δέντρα, να ξαπλώνουν σε λόφους από πεσμένα φύλλα και να χαζεύουν τα κλαδιά μετρώντας τα και ψάχνοντας να βρουν ποιο είναι πιο μεγάλο. Κάποιοι είχαν μετατρέψει τις αχρείαστες πια ζακέτες τους σε τόπο συγκέντρωσης παράξενων λουλουδιών και πολύχρωμων φύλλων ενώ κάποιοι άλλοι γέμιζαν τις τσέπες τους με πετρώματα – θησαυρούς που όπως είπε ο Δ.: «…είναι υπερπολύτιμοι λίθοι. Εδώ γύρω έχει πολλούς και πρέπει να τους ανακαλύψουμε όλους…».

Τρία παιδιά, δίπλα στον κορμό ενός μεγάλου δέντρου, προσπαθούσαν να δέσουν τη μια άκρη του σχοινιού γύρω του διαφωνώντας για τον τρόπο με τον οποίο ο κόμπος θα ήταν πιο ανθεκτικός και προσπαθώντας παράλληλα να βρουν λύση που θα εξυπηρετούσε και τους τρεις: «αν θέλεις να είναι σφιχτός πρέπει να τραβήξεις αυτήν την άκρη και να περάσεις το σκοινί μέσα από εδώ», με το φίλο του να απαντάει «εγώ νομίζω πως πρέπει πρώτα να δέσεις πολύ το δέντρο γύρω γύρω και μετά να κάνεις τον κόμπο! Έτσι θα είναι σίγουρο ότι δε θα λυθεί ποτέ».

Λίγο πιο πέρα και κάτω από ένα ψηλό δέντρο, δύο παιδιά είχαν κάνει το σχοινί λάσο και ενώ προσπαθούσαν δεκάδες φορές να το περάσουν γύρω από ένα κλαδί που βρισκόταν λίγο πιο πάνω από τα κεφάλια τους έλεγαν ο ένας στον άλλο: «…όταν το περάσω από πάνω να είσαι έτοιμος να το αρπάξεις. Μόλις το αρπάξεις τράβα το και θα το τραβήξω κι εγώ… Ναι ναι ! Να τραβάμε ο ένας τον άλλο!».

Κάποιοι άλλοι με χωμένα τα κεφάλια τους μέσα σε έναν θάμνο παρατηρούσαν με απόλυτη προσήλωση εκείνη την κοινωνία σαλιγκαριών που: «…είναι πάρα πολλά μαζί. Δεν έχω ξαναδεί ποτέ τόσα σαλιγκάρια μαζεμένα!». Και ως συνέπεια της παρατήρησης, η αμέσως επόμενη συζήτηση περί φροντίδας: «να τους φτιάξουμε ένα σπίτι» και «εγώ θα φέρω φύλλα και καρπούς να τα ταΐσω γιατί τώρα με τη βροχή μπορεί να δυσκολεύονται να κινηθούν!». Η συζήτηση συνεχίστηκε για το κατά πόσο μπορούν τα σαλιγκάρια να μασήσουν τους καρπούς, αν έχουν δόντια και πώς να μοιάζουν αυτά και κάπου εκεί κατάλαβα πως έπρεπε να τους αφήσω στο στοχασμό τους ανενόχλητους και απερίσπαστους.

Οι δυνατές φωνές κάποιων επίδοξων εντομολόγων που καλούσαν τους φίλους τους να δουν εκείνη την φοβερή ανακάλυψη που ήταν «κολλημένη» πάνω στο δέντρο, ήταν αυτές που τράβηξαν τώρα την προσοχή μου. Επρόκειτο για εκείνα τα κουκούλια τζιτζικιών που ανακάλυψαν πάνω στους φλοιούς των μεγάλων κορμών και που «..έμοιαζαν με σφήκες αλλά δεν πολυήταν και σφήκες γιατί οι σφήκες δεν έχουν κουκούλι». «Ναι αλλά έχουν κεντρί, δεν το βλέπετε;». «Εμένα πάντως μου θυμίζουν αυτά τα κέρινα ομοιώματα όπως σε εκείνο το μουσείο με τους διάσημους». «Να πάρουμε ένα – δύο μαζί μας να τα δείξουμε και στους φίλους μας στο σχολείο! Θα ξετρελαθούν!».

Στη συνέχεια, και ενώ ο συνειρμός με τα κέρινα ομοιώματα και τα κουκούλια γυρνάει στο μυαλό μου και με έχει αφήσει με ένα χαζοχαρούμενο χαμόγελο, βλέπω έναν από τους μικρούς μου φίλους, τον Κ., να προσπαθεί να σκαρφαλώσει σε ένα δέντρο. Πάω κοντά, στέκομαι και τον κοιτώ. Ανεβαίνει λίγο, γλιστράει, ξαναπροσπαθεί, σπρώχνει με τα πόδια αλλά μάταια. Ενώ «κρατιέμαι» να μην δώσω κάποια συμβουλή που είτε θα του παρέχει μια έτοιμη λύση είτε θα του αποσπάσει την προσοχή και πιέζομαι να μην παρέμβω με οποιονδήποτε άλλο τρόπο που αντί να βοηθήσει, περισσότερο θα αποσυντονίσει την προσπάθεια, εκείνος αντιλαμβάνεται την παρουσία μου και λέει:

– “Σεραφείμ δε μπορώ να σκαρφαλώσω!”

Κατάλαβα ότι είχα ήδη παρέμβει χωρίς να πω λέξη. Δεν πτοήθηκα όμως και απάντησα:

– “Σε παρατηρώ και κάνεις πραγματικά μια σπουδαία προσπάθεια.”

– “Προσπάθησα αλλά νομίζω δεν θα τα καταφέρω.”

– “Δοκίμασε να πιαστείς πρώτα από αυτό το κλαδί που έχεις δίπλα σου και μετά να προχωρήσεις με τα πόδια σου, ακούστηκε μια φωνή από πίσω.” Η φίλη μου η Ε. η οποία ήταν ήδη σκαρφαλωμένη στο διπλανό δέντρο είχε καθίσει σε ένα κλαδί και έδειχνε με τεντωμένο δάχτυλο τη σανίδα σωτηρίας του Κ..

– “Σε αυτό;” είπε ο Κ. δείχνοντας το κλαδί που είχε πλάι του.

– “Ναι σε αυτό. Πιάσου εκεί και θα τα καταφέρεις!”

Με κοιτάει διστακτικά και τότε παίρνω την απόφαση και του λέω: «Να σου πω την αλήθεια το κλαδί αυτό μου φαίνεται αρκετά γερό και επειδή παρατηρώ την προσπάθεια σου εδώ και λίγα λεπτά νομίζω πως μπορείς να τα καταφέρεις».

Ο Κ. προσπάθησε και ξαναπροσπάθησε, άρχισε να φοβάται, το εξέφρασε στους φίλους του που είχαν αρχίσει να συγκεντρώνονται κάτω από το δέντρο και μοιράζονταν πλέον την αγωνία του, εκείνοι τον προέτρεπαν να συνεχίσει να δοκιμάζει μέχρι που η προσωπική του βοηθός κατέβηκε από το δικό της δέντρο, του ζήτησε να κατέβει και αμέσως σκαρφάλωσε στο δικό του με τον τρόπο που του είχε υποδείξει. «Να, έτσι ανέβα και θα τα καταφέρεις», είπε και συνέχισε το παιχνίδι της. Ο Κ. ξανασκαρφάλωσε βήμα βήμα όπως ακριβώς του υπέδειξε η Ε. χωρίς να σκεφτεί αυτή τη φορά παραπάνω.

Η επικείμενη βοήθεια μου είχε ήδη ξεχαστεί. Ο Κ. είχε βρει τη βοηθό του η οποία έδινε – απολύτως δικαιολογημένα – οδηγίες, καθώς είχε εμπράκτως αποδείξει πως ήταν η πλέον κατάλληλη για να τη συγκεκριμένη δουλειά. Ο ρόλος μου περιορίστηκε για ακόμη μια φορά στο να χαμογελάσω και να προχωρήσω παρακάτω.

Αυτές οι μέρες στο δάσος είναι πολύ διδακτικές πρωτίστως για τα παιδιά αλλά σίγουρα και για εμάς τους μεγάλους. Είναι η απόδειξη πως τα παιδιά χρειάζονται χρόνο για να σκεφτούν, να αναλύσουν, να συζητήσουν να καταλήξουν σε λύσεις χωρίς την παρέμβαση του επαΐοντα ενήλικα και με αυτόν τον τρόπο, να έρθει τελικά η κατάκτηση καινούργιων γνώσεων και ικανοτήτων.

Τα παιδιά μπροστά στα μάτια μου συνεργάζονταν με τους συμμαθητές τους, ανέλυαν το ρίσκο της κάθε τους δράσης, δοκίμαζαν τις ικανότητες τους αλλά και δοκιμάζονταν συνεχώς σε διαφορετικές καταστάσεις, βρίσκονταν σε μια διαδικασία να σκέφτονται δημιουργικά ως προς τις λύσεις των φαινομενικών και πραγματικών προβλημάτων που παρουσιάζονταν ενώ ταυτόχρονα κινούνταν στο απρόβλεπτο και παράλληλα γεμάτο προκλήσεις πεδίο του δάσους. Με λίγα λόγια ανακάλυπταν τους τρόπους να ρυθμίζουν το παιχνίδι τους, να φέρνουν το περιβάλλοντα χώρο στα μέτρα τους, αναγνωρίζοντας τα όρια και τους περιορισμούς του και κάθε φορά, όσο περισσότερα ρίσκα έπαιρναν, τόσο περισσότερο επιτύγχαναν να ρυθμίζουν οι ίδιοι τους εαυτούς τους.

Σε όλη αυτή την απόσταση που διήνυσα και παρατηρούσα τα παιδιά δεν ήταν λίγες εκείνες οι φορές που ήθελα να παρέμβω είτε με μια συμβουλή, είτε για να επιστήσω την προσοχή σε κάποιον παράγοντα που δεν είχε γίνει αισθητός από τα παιδιά, είτε ακόμη για να λύσω μια διαφωνία. Όμως δεν το έκανα. Και όσο κι αν πιεζόμουν έμεινα σιωπηλός. Αν κάποιος φίλος δεν μπορούσε να διαχειριστεί μια κατάσταση ήξερε πάντα που θα με βρει.

Θέλουμε τα παιδιά μεγαλώνοντας να γίνουν ικανοί, ανεξάρτητοι και αυτόνομοι ενήλικες που προσαρμόζονται στις απότομες αλλαγές και έχουν την ικανότητα να σκέφτονται πέραν των συμβάσεων. Αυτός είναι ο λόγος που τους δίνουμε χώρο να παίρνουν τις δικές τους αποφάσεις χωρίς να ελέγχουμε την κάθε τους κίνηση. Αυτός είναι ο λόγος που τους δίνουμε χρόνο να σκεφτούν πριν πράξουν χωρίς τη δεδομένη βοήθεια του επαΐοντα ενήλικα. Ας αφήσουμε τα παιδιά να προσπαθήσουν, ας τα αφήσουμε να αποτύχουν και να επιτύχουν , να πέσουν και να σηκωθούν, να διαφωνήσουν και να συμφωνήσουν. Ας τους δώσουμε την ευκαιρία να δουν το φόβο της προσπάθειας ως παιχνίδι ανακάλυψης. Ας τους δώσουμε όλα αυτά κι ας παραμείνουμε παρατηρητές. Είναι δεδομένο πως θα είμαστε οι πιο ενθουσιασμένοι παρατηρητές στο πιο δημιουργικό και ευφάνταστο παιχνίδι.

 

 

 

Διαχείριση απορριμάτων μέσω της κομποστοποίησης

από την Κριστίνα Ντονόσιε

Μιας και η διαδικασία ανακύκλωσης μπήκε στην καθημερινότητα του νηπιαγωγείου, τα παιδιά αποκτούν σιγά σιγά κάποιες συνήθειες ως προς τη διαχείριση των απορριμμάτων τους.

Καθώς ολοκληρώνουν το πρωινό τους, τα παιδιά συγκεντρώνουν φλούδες, απομεινάρια φρούτων και άλλα περισσευούμενα υλικά με σκοπό να τοποθετηθούν στον κάδο κομποστοποίησης που βρίσκεται στην αυλή. Προτού φτάσουν όλα αυτά στον κάδο τα ίδια τα παιδιά αναλαμβάνουν να τα κόβουν σε πολύ μικρά κομμάτια, προκειμένου αυτά να κομποστοποιηθούν γρηγορότερα. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας τα παιδιά πειραματίζονται με τα χαρακτηριστικά της επιφάνειας και τις μυρωδιές των φρούτων «πριν η μπανάνα μύριζε ωραία, τώρα είναι χάλια» «το μήλο είναι καφέ τώρα», αλλά προσπαθούν και να ανακαλύψουν ποιος τρόπος κοπής είναι πιο αποτελεσματικός «από αυτή την πλευρά γλιστράει, γύρνα το ανάποδα να το κόψεις πιο εύκολα», «άμα κάνω πολλές φορές με το μαχαίρι γραμμή στο ίδιο σημείο, κόβεται»

Ύστερα πηγαίνουν τα ίδια και ρίχνουν αυτά που έχουν κόψει στον κάδο κομποστοποίησης και παρατηρούν τα υλικά που βρίσκονται εκεί. Ξαφνιάζονται για το πως άλλαξαν χρώμα και μορφή οι φλούδες που βάλαμε μέσα τις προηγούμενες μέρες, βρίσκουν σαλιγκάρια μέσα στον κάδο και κάνουν υποθέσεις για το αν τους αρέσει μέσα στον κάδο ή να τους βρούμε άλλο σπίτι «Μυρίζει χάλια εδώ, να τα πάρουμε να τα βάλουμε αλλού; «Είναι πολλά μέσα στον κάδο, μπορεί να τους αρέσει εδώ και τους βάζουμε και φαγητό».

Το μείγμα που υπάρχει στον κάδο χρειάζεται ανακάτεμα 1 με 2 φορές τη βδομάδα, προκειμένου να γεμίσει οξυγόνο και να βοηθάμε τους μικροοργανισμούς που βρίσκονται μέσα να αναπνεύσουν. Τα παιδιά αναλαμβάνουν να το κάνουν με το ειδικό εργαλείο. Προσπαθούν να το μοιράζονται, αλλά υπάρχουν και διαφωνίες «Θα το κάνω πρώτος γιατί το κάνω καλύτερα και θα δείξω και σε σας» «Θέλω να ανακατέψω περισσότερη ώρα γιατί τα χέρια μου είναι δυνατά και μ’ αρέσει».

Ολοκληρώνοντας το ανακάτεμα, τα παιδιά πηγαίνουν στο λάστιχο της αυλής για να πλύνουν το εργαλείο και να το βάλουμε στη θέση του. Εκεί συνήθως ο ένας χειρίζεται τη βρύση και ο άλλος καθαρίζει το εργαλείο, δίνοντας οδηγίες για το πότε να ανοίξει και να κλείσει η βρύση.

Η κομποστοποίηση είναι μια μορφή ανακύκλωσης με πολλά οφέλη για το περιβάλλον. Εκτός αυτού, η ίδια η διαδικασία ωθεί τα παιδιά στο να παρατηρούν περισσότερο τα οργανικά υλικά, να καλλιεργήσουν την λεπτή τους κινητικότητα (κόψιμο, ανακάτεμα), να προβούν σε λογικομαθηματικές έννοιες (πόσο συχνά ανακατεύουμε, τι ποσότητες βάζουμε μέσα) και να έρθουν πιο κοντά στη φύση και τους κατοίκους της (σαλιγκάρια, γεωσκώληκες, μυγάκια).

Στο εργοστάσιο ανακύκλωσης πλαστικού

από την Κριστίνα Ντονόσιε

Στο πλαίσιο του περιβαλλοντικού προγράμματος στο νηπιαγωγείο, επεξεργαστήκαμε με το τμήμα «Κρικ» το θέμα της ανακύκλωσης του πλαστικού, ενός παρεξηγημένου πλέον υλικού.

Συγκεκριμένα, ασχοληθήκαμε με την ανακύκλωση της πλαστικής σακούλας.

«Από τι υλικό παράγονται οι πλαστικές σακούλες; «Που πηγαίνουν οι πλαστικές σακούλες αφού τις πετάμε;» «Ανακυκλώνονται και με ποιον τρόπο;», ήταν μερικά από τα ερωτήματα που μας απασχόλησαν. Για να πάρουμε απαντήσεις επισκεφτήκαμε το εργοστάσιο παραγωγής και ανακύκλωσης της πλαστικής σακούλας ΑΦΟΙ ΠΑΝΟΠΟΥΛΟΙ ΑΒΕΕ που βρίσκεται στη Μάνδρα Αττικής.

Πριν πάμε όμως τα παιδιά έδωσαν τη δική τους ερμηνεία για τους όρους «εργοστάσιο» και «μηχανές» και φαντάστηκαν πως θα μπορούσε να μοιάζει το εργοστάσιο που θα επισκεπτόμασταν.

Δοκίμασαν να βάλουν κομμάτια από πλαστική σακούλα σε νερό και σε χώμα και έκαναν υποθέσεις για το τι θα συμβεί.

Στο εργοστάσιο τα παιδιά είχαν τη δυνατότητα να παρατηρήσουν τις μηχανές και τα στάδια που χρειάζονται για να ανακυκλωθούν οι πλαστικές σακούλες, αλλά και να ακούσουν από τους ανθρώπους του εργοστασίου απαντήσεις σε όλα τους τα ερωτήματα.

Οι σακούλες που έφεραν μαζί τους από το σπίτι τοποθετήθηκαν στις μηχανές και ανακυκλώθηκαν.

Τα παιδιά παρακολούθησαν ολόκληρη την διαδικασία της και είδαν από κοντά το ανακυκλωμένο προϊον που παράγεται.

Και έπεται συνεχεια….

Για αυτό λοιπόν χρειαζόμαστε την Γκρέτα

H Greta Thunberg είναι σαφώς το Πρόσωπο του 2019. Ισως κάποιοι ήδη την θεωρούν και το σπουδαιότερο πρόσωπο του 21^ου αιώνα. Δεν θα με εκπλήξει αν σε δέκα χρόνια γινει πρωθυπουργός της Σουηδίας ή Πρόεδρος των ΗΠΑ. Η πρώτη ακτιβίστρια & γυναίκα Πρόεδρος, κάτω των τριάντα, που θα ανήκει και στο φάσμα.

Οτι καλό και ότι κακό έχει ήδη γραφεί για την Γκρέτα. Στην Αυστραλία και στις ΗΠΑ καταφέρνει και βγάζει στους δρόμους εκατομμύρια άλλα παιδιά που διαμαρτύρονται για την καταστροφή του πλανήτη. Στην Ελλάδα όχι ακόμη – αλλά εμείς πάντοτε ακολουθούμε από απόσταση τις εξελίξεις.

Οι επικριτές της, την κατηγορούν πως με κάθε δημόσια δράση για το κλίμα παράγει ακόμη περισσότερη καταστροφή. Πόση ενέργεια καταναλώθηκε και πόσες χιλιάδες τόνοι απορριμάτων παρήχθησαν παγκοσμίως την Παρασκευή 20/9, στις διαδηλώσεις ανά τον κόσμο? Πόσες φυσικές πρώτες ύλες σπαταλήθηκαν για να κατασκευαστεί το σκάφος μηδενικών ρύπων με το οποίο διέσχισε τον Ατλαντικό? Και ο κατάλογος δεν έχει τέλος.

Από την άλλη, μια σοβαρή έρευνα στο διαδίκτυο και μια συζήτηση με κάποιον αξιόπιστο γνώστη των περιβαλλοντικών θεμάτων είναι αρκετές για να καταδείξουν το αυτονόητο: ότι με τα σημερινά δεδομένα, ο πλανήτης δεν σώζεται. Σκεφτείτε π.χ. ότι σε έναν πίνακα που δείχνει τις χώρες που μολύνουν περισσότερο τους ωκεανούς, οι πρώτες πέντε ειναι Ασιατικές – Κίνα, Ινδονησία, Φιλιππίνες, Βιετνάμ, Σρι Λάνκα – και επιβαρύνουν συνολικά τον πλανήτη 60 φορές περισσότερο απ’ ότι ολόκληρες οι ΗΠΑ.

Το αβίαστο συμπέρασμα λοιπόν είναι ότι όσο και να προσπαθήσουμε στην Δύση (Ευρώπη, Αμερική, Ωκεανία), όσο και αν ανακυκλώσουμε, όσο και αν διαδηλώσουμε, το πρόβλημα βρίσκεται στην Ασία και στην ατελείωτη, φθηνή και ανεξέλεγκτη βιομηχανική παραγωγή που λαμβάνει χώρα εκεί.

Θα αναγκάσει η Γκρέτα, με τις διαμαρτυρίες και τις διαδηλώσεις της, τις Ασιατικές χώρες να αλλάξουν τρόπο παραγωγής? Θα αναγκάσει η Γκρέτα τον μέσο Ευρωπαίο ή Αμερικάνο πολίτη να αλλάξει καταναλωτικές συνήθειες και να σταματήσει να αγοράζει φθηνά αγαθά, φτιαγμένα στην Ασία? Και ακόμη περισσότερο, επιθυμεί κάτι τέτοιο το παγκόσμιο χρήμα? Οχι  βέβαια, είναι η δική μου απάντηση σε όλα τα παραπάνω.

Τότε λοιπόν, γιατί είναι τόσο σπουδαίο το έργο της Γκρέτα?

Διότι η Γκρέτα, σήμερα, είναι μια ασύλληπτα επιδραστική προσωπικότητα για τα παιδιά μας. Ενα τρίλεπτο βιντεάκι της στο youtube με τον Ομπάμα έχει πολύ μεγαλύτερη επιρροή στα δεκαπεντάχρονα από κάθε άλλη πανάκριβη παγκόσμια καμπάνια ευαισθητοποίησης που κοστίζει εκατομμύρια και απαιτεί χρόνια για να υλοποιηθεί.

Και όπως έχουμε ξαναπεί, τα παιδιά μας βασικά χρειάζονται καλές ιστορίες και σπουδαία παραδείγματα που θα τα εμπνεύσουν να αλλάξουν τον κόσμο. Η Γκρέτα εξελίσεται στο σπουδαιότερο από αυτά.

Η Γκρέτα μπορεί να κάνει τα σημερινά δεκάχρονα και δεκαπεντάχρονα να καταναλώνουν λιγότερο, να καταναλώνουν σωστότερα και να ανακυκλώνουν πολύ. Να κάνουν σκοπό της ζωής τους την σωτηρία του πλανήτη και την βελτίωση του σημερινού τρόπου ζωής. Να παθιαστούν με αυτό το όραμα, να εφορμήσουν στην επιστημονική γνώση και να πειραματιστούν εμμονικά στα εργαστήρια για την εξεύρεση νέων λύσεων και την υλοποίηση καινοτόμων ιδεών.

Μέσα από αυτά τα σημερινά δεκάχρονα και δεκαπεντάχρονα είναι που θα ξεπηδήσουν οι αυριανοί επιστήμονες και ακτιβιστές, αυτοί και αυτές που θα εξελίξουν την σημερινή γνώση και τεχνολογία και θα βρουν τους τρόπους να διατηρήσουν τον πλανήτη βιώσιμο. Διότι στην τεχνολογία βρίσκεται η μόνη μας ελπίδα για το κλίμα.

Για αυτό λοιπόν χρειαζόμαστε την Γκρέτα και για αυτό πρέπει, ειδικά οι άνθρωποι της εκπαίδευσης, να είμαστε ευγνώμονες και ταπεινοί απέναντι της. Διότι, σαν άλλος Απόστολος Παύλος, η Γκρέτα είναι ο νέος ευαγγελιστής που ήλθε από το πουθενά για να κηρύξει στα παιδιά μας την θρησκεία της μελλοντικής τους Επιβίωσης.

Γιάννης Γιαννούδης

“Μερικές φορές μάλιστα δαγκώνω κιόλας”

από τις Τζένη Διαμαντοπούλου & Κατερίνα Τούρλα

«Είμαι δύο χρονών και μόλις πέρασαν οι πρώτες μέρες που έρχομαι στο σχολείο. Μου αρέσει πολύ να παίζω στην αυλή και στην τάξη μου. Εκεί υπάρχουν πολλά παιχνίδια, χρώματα και διαφορετικά υλικά. Μου αρέσουν πολύ τα βιβλία και η μουσική που ακούμε. Όμως είναι η πρώτη φορά που αφήνω τη μαμά μου και το μπαμπά μου να πάνε στη δουλειά κι εγώ μένω μόνος μου για κάποιες ώρες στο σχολείο.

Αν και μου αρέσει πολύ, υπάρχουν και πράγματα που με δυσκολεύουν. Όλα αυτά τα παιχνίδια δεν είναι μόνο για μένα. Χρειάζεται να τα μοιραστώ με όλα τα υπόλοιπα παιδιά που είναι κάθε μέρα δίπλα μου. Και δεν φτάνει μόνο αυτό! Έχω να μοιραστώ και τις δασκάλες μου μαζί τους! Αυτό με δυσκολεύει πολύ. Πολλές φορές νευριάζω και χωρίς καν να προλάβω να το σκεφτώ σπρώχνω, γρατζουνάω και χτυπάω. Μερικές φορές μάλιστα δαγκώνω κιόλας.»

Μια καινούρια συνθήκη, μια αρχή, όσο ενδιαφέρουσα και συναρπαστική και να είναι δεν παύει να είναι άγνωστη και ανοίκεια, κάτι που τις περισσότερες φορές προκαλεί φόβο και άγχος. Ένας ενήλικας μέσω του λόγου μπορεί να λεκτικοποιήσει τους φόβους του και έτσι να εκφράσει το άγχος του.

Τι συμβαίνει όμως σε ένα παιδί δύο χρονών που βιώνει μια τόσο σημαντική αλλαγή στη ζωή του;

Σύμφωνα με τον Piaget, το παιδί στα 2 πρώτα χρόνια της ζωής του βρίσκεται στην αισθησιοκινητική περίοδο. Αυτό σημαίνει πως μαθαίνει τον κόσμο γύρο του μέσα από τη κίνηση και τις αισθήσεις. Χρησιμοποιεί όλες τις αισθήσεις, πειραματίζεται μέσα από αυτές, βιώνει νέες καταστάσεις και σιγά σιγά αρχίζει να δημιουργεί σχέσεις με τους συνομηλίκους του. Βιώνει καθετί καινούριο μέσα από το σώμα του. Μια σημαντική αλλαγή λοιπόν που εμπεριέχει αγωνία και άγχος μπορεί να εκφραστεί από το παιδί με πιο έντονες αντιδράσεις.

Κάτι που για μας τους ενήλικες φαντάζει «επιθετικό», για τα παιδιά αυτής της ηλικίας είναι ο βασικός τρόπος – ο δρόμος για να μάθουν τον κόσμο και να εκφραστούν.

Γιατί εκτός από μέσο πειραματισμού, μια σωματική αντίδραση του παιδιού μπορεί να αποτελέσει και μέσω έκφρασης συναισθημάτων. Ιδιαίτερα στην φάση που η λεκτική επικοινωνία δεν είναι τόσο ανεπτυγμένη ώστε το παιδί να εκφράσει την επιθυμία, τον θυμό ή την απογοήτευσή του, όλα αυτά τα συναισθήματα που το κατακλύζουν σωματοποιούνται και εκφράζονται με τέτοιου είδους συμπεριφορές. Έτσι λοιπόν ένα παιχνίδι για παράδειγμα, που μπορεί να αποτελέσει το μήλο της Έριδος γίνεται η αφορμή για ένα δάγκωμα ή άλλου είδους ξεσπάσματα (χτύπημα, σπρώξιμο κ.α.).

Ποια η θέση του ενήλικα σε τέτοιου είδους εκδηλώσεις του παιδιού; Φυσικά η έκφραση ακραίων συναισθημάτων δεν βοηθούν, ούτε όμως και η αδιαφορία. Το παιδί που δαγκώνει ή χτυπάει όπως και αυτό που δαγκώθηκε/χτυπήθηκε χρειάζονται, την υποστήριξη και την αποδοχή του ενήλικα. Είναι αυτός που μπορεί να βοηθήσει το μεν να λεκτικοποιήσει την επιθυμία ή το συναίσθημά του και το δε να μην επιτρέπει συμπεριφορές που δεν του αρέσουν. Σίγουρα ο σεβασμός προς την ανάγκη του παιδιού το γεμίζει σιγουριά και ασφάλεια για να βιώσει πατώντας στα πόδια του κάθε αλλαγή που έρχεται στη ζωή του.

Υπάρχει ένα σχολείο που το ξέρω μόνο εγώ

από την Ελένη Γεωργίου

Μια μέρα σαν όλες τις άλλες, μπαίνοντας στο σχολικό, η Αριάδνη (3 ετών) με περίμενε για να μου διηγηθεί τη μέρα της. Ξεκίνησε τη συζήτησή μας λέγοντας πως το πρωί πήγαν εκδρομή με την τάξη της. Την κοιτούσα απορημένη γνωρίζοντας ότι εκείνη την ημέρα δεν πραγματοποιήθηκε κάποια εκδρομή στο τμήμα της. Κάπου εκεί όμως κατάλαβα οτι κάτι είχε στο μυαλό της. Και κάπως έτσι ξεκίνησε ο διάλογος μας…

– “Αριάδνη μου σήμερα απ’ όσο ξέρω δεν πήγατε εκδρομή στο πάρκο, μήπως έχεις μπερδευτεί;”
– “Όχι, πήγαμε με το σχολείο μου σου λέω”, απαντά λίγο θυμωμένη.
– “Κι εγώ τότε πως σε είδα στην αυλή να παίζεις με τα παιδιά;”

Τότε με κοίταξε στα μάτια και ήταν σαν να ήθελε να μου πει: “Μη βιάζεσαι, άκουσε με”.

– “Δηλαδή δεν πήγαμε εκδρομή με αυτό το σχολείο, πήγαμε εκδρομή με το δικό μου σχολείο”.

Εκεί άρχισα να μπερδεύομαι αρκετά η αλήθεια είναι.

– “Θα σου πω έναν μυστικό (μου λέει και γελάει). Υπάρχει ενα σχολείο που το ξερω μόνο εγώ, είναι στο κεφάλι μου.”

Της χαμογέλασα με ενθουσιασμό και τότε προσπαθησα να συλλέξω κάποιες πληροφορίες ρωτώντας την πώς είναι αυτό το σχολείο.
Το προσωπο της ήταν τοσο χαρούμενο καθώς ξεκίνησε να μου το περιγράφει!

– “Αυτό το σχολείο έχει πολλά φουσκωτά γεμάτα νερό που γινόμαστε μούσκεμα, πολλές κούνιες που κάθομαι και κάνω με τη φίλη μου την Εύα, έχει πολύχρωμους τοίχους, μερικά λουλούδια που κόβω και πάω στη μαμά μου, έχει χρωματιστές κορδέλες, υπάρχουν και αυτοκίνητα που παίζει συνέχεια ο Μιχάλης με το Λέων. Έχει και λάσπη και τα αγόρια μου λερώνουν τα φορέματα μου και δε μου αρέσει πάντα (εκεί κατσούφιασε λίγο). Παίζουμε όλη μέρα σε μια μεγάλη αυλή φώναξε (και ξαναβρήκε το χαμόγελό της)”.

– Τότε την ρώτησα αν κουράζονται καθόλου απο το παιχνίδι. Κι όμως, είχε απάντηση και γι’ αυτό.

– “Ναι μου λέει κουραζόμαστε, αλλά όχι πολλές φορές. Τότε καθόμαστε και τρώμε μακαρόνια. Σε αυτο το σχολείο που έχω στο κεφάλι μου είναι και η κυρία Ρούλα και μας μαγειρεύει κάθε μέρα μακαρόνια με κιμά“.

Η αλήθεια είναι, πώς θα μπορούσε να λείπει η κυρία Ρούλα από ένα τέτοιο σχολείο και φυσικά σε ποιόν δεν αρέσουν τα μακαρόνια της;!

– “Μετά διαβάζουμε ιστορίες και κοιμόμαστε για λίγο. Ελένη δες, αυτό είναι το σχέδιο για το σχολείο που έχω στο κεφάλι μου“.

Αυτά είπε και μου έδειξε μια ζωγραφιά με πολλά χρώματα και σχήματα που κρατούσε στα χέρια της απ’ όταν μπήκε στο σχολικό. Η Αριάδνη είχε σχεδιάσει σε ένα χαρτί το σχολείο “των ονείρων της”…

Dorotheans for future

από την Κριστίνα Ντονόσιε

«Θέλω να μεγαλώσω σε ένα όμορφο και φυσικό περιβάλλον» λέει η Greta Thunberg. «Μπορεί να είμαι μια απλή μαθήτρια, αλλά δεν μπορείτε να αγνοείτε την επιστήμη και όλα αυτά τα παιδιά”, τονίζει ξανά και ξανά η Greta.

Μα η Greta είναι μόλις 16 ετών…Τι ξέρει αυτή για την κλιματική αλλαγή; αναρωτιούνται μερικοί. Aλλοι υποστηρίζουν πως το παράδειγμα της αποτελεί εξαίρεση και τέτοια πράγματα δεν γίνονται στην Ελλάδα, αλλά μόνο σε χώρες όπως η Σουηδία που είναι περιβαλλοντικά ευαίσθητες.

Ας δούμε πόσο εύκολα καταρρίπτονται τέτοιες στερεοτυπικές θεωρίες:

Dorothy Snot Summer Camp 2019 και έχουμε πάει εκδρομή στο Άλσος Βεΐκου, μία ομάδα παιδιών μεταξύ 6 και 9 ετών και τέσσερις εκπαιδευτικοί (Σταυρούλα, Σεραφείμ, Φωτεινή, Κριστίνα).  Αποφασίζουμε να εξερευνήσουμε τον χώρο.

– «Βλέπω κάτι που δε μου αρέσει», ακούγεται ξαφνικά η Σταυρούλα.

– «Σκουπίδια, πολλά σκουπίδια» σπεύδουν να απαντήσουν τα παιδιά. Μετά από λίγες μέρες αυτό το βίωμα γίνεται αφορμή για να το συζητήσουμε στον κύκλο. Τα παιδιά φέρνουν ξανά στο μυαλό τους την εικόνα του Άλσους, με σκόρπια απορρίμματα.

Προτείνουν την επόμενη μέρα να επιστρέψουμε στο Άλσος και να τα καθαρίσουμε, φέρνοντας τα ίδια γάντια και σακούλες. Έχουν όμως μία ένσταση: – «Να μη φέρουμε πλαστικές σακούλες, καλύτερα χάρτινες άμα έχουμε, μην κάνουμε περισσότερο κακό».

Πράγματι, η επόμενη μέρα μας βρίσκει στην αυλή του σχολείου, με τα περισσότερα παιδιά να μας δείχνουν τις σακούλες και τα γάντια που έφεραν μαζί τους.

Φτάνουμε στο άλσος και χωριζόμαστε σε 4 ομάδες. Στόχος μας είναι να εντοπίσουμε σκουπίδια και να τα μαζέψουμε στις σακούλες. Λόγω υπερβολικής ζέστης αποφασίζουμε η δράση μας να διαρκέσει 15 λεπτά. Καθώς μαζεύαμε, τα παιδιά στην ομάδα μου απορούσαν:

– «Μα καλά τι πετάνε οι μεγάλοι;»

– «Έχει παντού πλαστικά ποτηράκια από καφέ», «Όλα αυτά καλύπτουν το πράσινο και μυρίζουν χάλια».

– «Θέλω να κάτσω όλη μέρα και να τα μαζέψω όλα».

Μαζευόμαστε σε κύκλο και αφού τοποθετούμε τις σακούλες στη μέση του κύκλου, ακούμε τα παιδιά να διαμαρτύρονται για το πόσα σκουπίδια έχει το άλσος τελικά. Σε αυτό το σημείο γεννιέται αυτόματα η ερώτηση «Τι νομίζετε ότι μπορούμε να κάνουμε γι’ αυτό;»

Τα χέρια σηκώνονταν το ένα μετά το άλλο. Οι ιδέες πολλές:

– «Να ερχόμαστε πιο συχνά να μαζεύουμε»

– «Να μη πετάμε σκουπίδια στο δρόμο, έχει κάδους που γράφουν πάνω που πρέπει να πάνε τα σκουπίδια»

– «Να βάλουμε ταμπέλες και να γράψουμε πάνω να μαζεύουν τα σκουπίδια τους»

– «Να μπουν πρόστιμα»

– «Η μαμά έχει μία φίλη βουλευτή, θα της πω αυτό που κάνουμε για να το πει στη Βουλή και να το δουλέψουμε»

– «Να πάμε εμείς στο Δήμο να τους πούμε να κάνουν κάτι»

– «Να μαζεύουμε σκουπίδια, όταν πάμε εκδρομές και μετά να ξεχωρίζουμε και να κάνουμε ανακύκλωση».

Αυτό είναι ένα μεμονωμένο συμβάν που αποδεικνύει πόσο ευαισθητοποιημένες είναι οι νέες γενιές απέναντι στο περιβαλλοντικό ζήτημα. Αποδεικνύει όμως και κάτι ακόμη: πόσο υποστηρικτικοί είναι οι σύγχρονοι εκπαιδευτικοί και το οικογενειακό περιβάλλον των σημερινών παιδιών. Οι πλούσιες γνώσεις των παιδιών πηγάζουν από δασκάλες-ους που τους απασχολεί το εν λόγω ζήτημα και φροντίζουν τα ζητήματα περιβάλλοντος να μπουν με κάθε τρόπο στην καθημερινότητα των πρώτων.

Οι σημερινοί γονείς είναι ενημερωμένοι, δείχνουν πως το περιβάλλον και τα θέματα που θίγονται στο σχολείο, έχουν απασχολήσει και τους ίδιους. Απόδειξη, εκτός των άλλων, ήταν τα πολυάριθμα μηνύματα που ήρθαν στη διεύθυνση του σχολείου με σκέψεις, προτάσεις και ιδέες από τους γονείς της Dorothy. Γονείς, είστε σύμμαχοι στην προσπάθεια μας, και αυτό είναι πολύ ενθαρρυντικό για τις μελλοντικές δράσεις.

Η συμμετοχή της Dorothy Snot στην παγκόσμια διακήρυξη για το περιβάλλον μας, επιτρέπει σε όλους-ες μας να ενεργήσουμε και κάνει πιο επιτακτική την ανάγκη δράσης που υπάρχει για μία αειφόρο ανάπτυξη. Η καλλιέργεια περιβαλλοντικής συνείδησης, η κατανόηση των υπαρχόντων προβλημάτων, η ανάπτυξη αισθήματος ευθύνης και ενεργητικής συμμετοχής αφορούν εξίσου και τα παιδιά.

Οφείλουμε να συμβαδίζουμε με τις ανάγκες της σύγχρονης εποχής που θέλει ευσυνείδητους-ες πολίτες, με ενσυναίσθηση, σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα και όραμα για το μέλλον.

Όταν η δημοκρατία γίνεται τρόπος ζωής…

από την Μαριάννα Τζιοβάρα

Τις τελευταίες μέρες, τα παιδιά της τάξης Βερόνικα των προνηπίων παρατήρησαν ότι κάποιοι/-ες δεν πρόσεξαν το ξύλινο σπίτι που είχαμε κατασκευάσει για τα σαλιγκάρια στην αυλή, ούτε τις ενημερωτικές αφίσες που είχαμε κολλήσει στον τοίχο, με αποτέλεσμα αυτό να χαλάσει. Έτσι, λοιπόν πήραμε την απόφαση να το επιδιορθώσουμε.

Στη διάρκεια της συζήτησής ωστόσο, από ορισμένα παιδιά προέκυψαν και οι εξής προβληματισμοί:

– «Και αν τα άλλα παιδιά μπερδευτούν και περάσουν το σπίτι για παιχνίδι και το χαλάσουν πάλι;»

-«Δεν μπορούμε να είμαστε συνεχώς δίπλα από το σπίτι»

-«Δεν είμαστε όλη τη μέρα έξω στην αυλή»

 Συνεπώς, προέκυψε η ανάγκη να ενημερώσουμε τα παιδιά των τμημάτων του σχολείου που έχουν πρόσβαση στην μεγάλη αυλή. Μερικές από τις ιδέες που αναφέρθηκαν ήταν η δημιουργία μιας νέας αφίσας πιο συγκεκριμένης, μέσω της οποίας θα ζητούσαμε να μην χαλάνε το ξύλινο σπίτι των σαλιγκαριών.

Μια άλλη ιδέα ήταν να πιάναμε από κοντά ένα ένα παιδί κάθε φορά και να του εξηγούσαμε. Βέβαια καταλάβαμε πως κάτι τέτοιο θα ήταν αρκετά χρονοβόρο και πιο δύσκολο και έτσι εν τέλει, καταλήξαμε στη σύνταξη ενημερωτικών επιστολών. Στη συνέχεια επεξεργαστήκαμε περαιτέρω τις συμβάσεις του συγκεκριμένου κειμενικού είδους και γνωρίσαμε τους λόγους για τους οποίους μπορεί να γράψουμε μια επιστολή. Αφού συνεννοηθήκαμε το περιεχόμενο αυτής και την υπογράψαμε, απευθυνθήκαμε στη Στεφανία για την εκτύπωση.

Με τη βοήθεια της Στεφανίας και την δοκιμή της να εκτυπώσει τα χέρια της, μας δόθηκε και η ευκαιρία να γνωρίσουμε καλύτερα τον τρόπο λειτουργίας του φωτοτυπικού μηχανήματος και να διασκεδάσουμε.

Τις επόμενες μέρες τις μοιράσαμε στα τμήματα των Γκασπάρ, Αρτούρο, Μαλέφικα, Στάνλεϋ και Κρικ και τους ενημερώσαμε για αυτή την πρωτοβουλία μας.

Και κάπως έτσι, με αφορμή ένα σπίτι σαλιγκαριών, η δημοκρατία στο σχολείο γίνεται τρόπος ζωής που βασίζεται στην συνεργασία, στον διάλογο, στην ανταλλαγή ιδεών και στην ουσιαστική συμμετοχή σε ότι επηρεάζει την ζωή μας. Και το ίδιο το σχολείο μετατρέπεται στον φορέα, μέσα από τον οποίο τα παιδιά βιώνουν την έννοια του ενεργού πολίτη.

Summer play in the city

απο την Δήμητρα Ζαφειροπούλου

Τώρα το καλοκαίρι, το παιχνίδι στην αυλή του σχολείου για τα παιδιά του βρεφικού τμήματος περιλαμβάνει πολύ νερό, λάσπη, χώμα και άμμο.

Τις τελευταίες μέρες ιδίως, τα παιδιά επηρεασμένα από την πολλή ζέστη, επέλεξαν να παίξουν κυρίως με το νερό. Άδειαζαν και γέμιζαν ποτιστήρια, κατσαρόλες και μπολ και κατευθύνονταν προς την μεγάλη σκάφη δημιουργώντας μια αυτοσχέδια πισίνα με ατελείωτες ιδέες για παιχνίδι. Παράλληλα, μετέφεραν νερό και προς τις ρόδες με το χώμα, δημιουργώντας έτσι τους αγαπημένους τους λασπόλακους!

Το παιχνίδι μέσα και απ’ έξω από τη σκάφη – πισίνα και τους λασπόλακους είναι ταυτόχρονα διασκεδαστικό, χαλαρωτικό, δημιουργικό, και οπωσδήποτε δροσιστικό.  Κάθε καινούρια μέρα στην αυλή είναι μια ξεχωριστή ανακάλυψη για τα παιδιά του βρεφικού τμήματος.  Απολαμβάνουν με όλες τους τις αισθήσεις το outdoor play και φυσικά το αναζητούν!

Οι καλές συνήθειες αφομοιώνονται πολύ νωρίς

από την Ελένη Τριανταφυλλοπούλου

Τα προνήπια του τμήματος Βερόνικα επισκέφθηκαν δύο φορές φέτος τον Διεθνή Οργανισμό Ανακύκλωσης Υλικών Συσκευασίας «Δ.Ο.Α.Ν.Υ.Σ.» με σκοπό να παραδώσουν τις σακούλες με τα χαρτιά που συγκεντρώνουμε στο σχολείο μας από την αρχή της χρονιάς, εμπνευσμένοι από το project “πώς γίνεται το χαρτί;”

Από την πρώτη φορά, τα παιδια παρατήρησαν τις σχετικά λίγες μπάλες χαρτιού που υπήρχαν στον χώρο, κάτι που μας επιβεβαίωσαν και οι υπεύθυνοι του οργανισμού.  Συζητήσαμε αρκετά με τα παιδιά για το γεγονός αυτό και αποφασίσαμε ότι τελικά οι περισσότεροι μάλλον δεν ανακυκλώνουμε.

Τα παιδιά αποφάσισαν λοιπόν να βρουν τρόπους να τονίσουν, μέσα και έξω από το σχολείο, την σπουδαιότητα της ανακύκλωσης χαρτιού ώστε να εξασφαλίζουμε όλοι το χαρτί  που χρειαζόμαστε καθημερινά, χωρίς να επιβαρύνουμε τον πλανήτη συνέχεια με το κόψιμο όλο και περισσότερο δέντρων.

Μέσα από αυτό το project που τα ίδια τα παιδιά ξεκίνησαν, τα φετινά προνήπια της Βερόνικα απέκτησαν την απαραίτητη γνώση και όρεξη ώστε να συνεχίσουν για πάντα αυτη την καλή συνήθεια που ξεκίνησαν στα τέσσερα χρόνια τους και να κάνουν την ανακύκλωση και την επαναχρησιμοποίηση υλικών, τρόπο ζωής.

Μην πατάτε τα σαλιγκάρια

από την Ελένη Τριανταφυλλοπούλου

Αυτή την εβδομάδα τα παιδιά του προνηπίου Βερόνικα έφτιαξαν ένα σπίτι για τα σαλιγκάρια που βρήκαν στην αυλή του σχολείου, ώστε να τα προστατέψουν από τα ζώα που βγαίνουν το βράδυ και θέλουν να τα φάνε, αλλά και από εμάς που μπορεί καμιά φορά να τα πατήσουμε, άθελά μας.

Έτσι λοιπόν έκαναν ψηφοφορία για το ποιο υλικό είναι πιο κατάλληλο και ανθεκτικό για το σπιτάκι. Αφού κατέληξαν στο ξύλο, μέτρησαν, έκοψαν, κάρφωσαν, έβαλαν πόρτα, προβληματίστηκαν και εν τέλει το ολοκλήρωσαν.

Έκαναν συμβούλιο όλοι μαζί και συζήτησαν για το που να το βάλουν στην αυλή και αφού κατέληξαν, το τοποθέτησαν εκεί που είχαν βρει τα πιο πολλά σαλιγκάρια: μέσα στο παρτέρι.

Θέλοντας να ενημερώσουν και τα υπόλοιπα παιδιά της αυλής για το σπιτάκι των σαλιγκαριών, έφτιαξαν αφίσες ευαισθητοποίησης και της κόλλησαν

κοντά στο σημείο που το τοποθέτησαν.

Διότι έτσι λειτουργούν οι ομάδες. Eχουν κοινούς στόχους που απλά προσπαθούν να επιτύχουν

από την Ευαγγελία Ντέκα

Κατά την διάρκεια της συζήτησης στο μεταβρεφικό τμήμα Τίμοθυ για το τι θέλουμε να έχει ο σούπερ ήρωας της γης που φτιάχνουμε, ο Θησέας πρότεινε να έχει δυνάμεις από το μετρό που είναι κάτω από την γη. Έτσι, ξεκίνησε μια συζήτηση για το μετρό.

Tα παιδιά είπαν πως είναι γρήγορο, έχει εισιτήρια, έχουν πάει με τους γονείς τους. Συμφωνήσαμε να βάλουμε στον σούπερ ήρωα εισιτήρια ώστε να έχει την δύναμη που έχει το μετρό.

Για να συλλέξουμε εισιτήρια έπρεπε να επισκεφθούμε το μετρό. Μία ομάδα παιδιών πήγε στην Ντανιέλα της εξέφρασε το αίτημά μας και μετά από λίγες ημέρες βρεθήκαμε σε ένα σταθμό του μετρό.

Τα παιδιά στο μετρό ήταν πολύ συγκεντρωμένα στο στόχο, μίλησαν στους ανθρώπους, τους εξήγησαν τι θέλουμε και για ποιο λόγο και με πολύ ενθουσιασμό επιστρέψαμε στο σχολείο με το κουτάκι μας γεμάτο εισιτήρια.

Σε όλη την διαδρομή το μυαλό μας ήταν στους φίλους μας που είχαν μείνει στο σχολείο. Τα παιδιά στην επιστροφή συνεχώς έλεγαν :

-Οι φίλοι μας θα ξετρελαθούν όταν δουν πόσα πολλά εισιτήρια μαζέψαμε.

Διότι έτσι λειτουργούν οι ομάδες. Eχουν κοινούς στόχους που απλά προσπαθούν να επιτύχουν!