Με έμπνευση από τον Μιρό

από την Τζένη Διαμαντοπούλου

Οι Απόκριες ήρθαν και στην τάξη μας Aμαντιν του μεταβρεφικού έφτασε ένας πίνακας του Μιρό με τίτλο «Το καρναβάλι του Αρλεκίνου». Έτσι και εμείς βρήκαμε ευκαιρία να παίξουμε, με αφορμή τον πίνακα αυτό.

Στην αρχή τον παρατηρήσαμε προσεχτικά, περιγράψαμε ο καθένας τι έβλεπε στον πίνακα και με όσα ακούστηκαν ξεκινήσαμε να φτιάξουμε μια ιστορία.

«Ένα σκαθάρι μεγάλο είναι ψηλά και πετάει, είναι σαν αστέρι» λέει η Αριάνα.

«Ένα τυρί λίγο πιο μικρό», λέει ο Γιώργος και «ένα ζουζούνι επάνω στο τυρί» λέει ο Ερμής.

«Ένα ψάρι που κολυμπάει» συμπληρώνει ο Απόλλωνας και «ένα σκαθαράκι που παίζει» προσθέτει ο Φίλιππος.

Κοιτάζοντας καλά τον πίνακα παρατηρήσαμε πως όλα όσα υπήρχαν σε αυτόν ήταν «σταματημένα» και έτσι αποφασίσαμε να τα ζωντανέψουμε. Διαλέξαμε πανιά στα χρώματα του πίνακα και μπήκαμε μέσα σ’ αυτόν για να τον βοηθήσουμε να ζωντανέψει!!!

Και όταν κουραστήκαμε από το χορό, θελήσαμε και εμείς να φτιάξουμε έναν πίνακα. Πιάσαμε τα πινέλα και τα χρώματά μας και γίναμε εμείς μικροί ζωγράφοι.

Και να το αποτέλεσμα!!!

Ο πίνακας αυτός μας έδωσε αφορμή να εξασκήσουμε το λόγο μας με μια περιγραφή, να μοιραστούμε τις ιδέες μας μιλώντας ο καθένας ξεχωριστά και περιμένοντας τη σειρά του, να εκφραστούμε με το σώμα μας και έπειτα να συνεργαστούμε βάζοντας ο καθένας τη δική του πινελιά στο ομαδικό πίνακα που σίγουρα δεν θα ήταν τόσο ξεχωριστός αν δεν ήμασταν όλοι μαζί!

The proof of the pudding is in the eating. Always!

Το προηγούμενο μας κείμενο, τελείωνε ως εξής: “Και φυσικά, σε όλη την διάρκεια της παρουσίας του παιδιού μας εκεί, κρίνουμε και αξιολογούμε το σχολείο με βάση ακριβώς τα κριτήρια με τα οποία το επιλέξαμε και με βάση όσα οι άνθρωποι του υποσχέθηκαν ότι θα μας προσφέρουν.”

Εμείς στην Dorothy Snot θεωρούμε την διαδικασία της αξιολόγησης μας απο τους γονείς μια από τις πιο σημαντικές στιγμές κάθε χρονιάς (και απο τα παιδια φυσικά, αλλά αυτα μας αξιολογούν face-to-face, καθε μέρα!)

Πιστεύουμε ακράδαντα ότι πάντοτε πρέπει να έχουμε ένα κίνητρο για να γινόμαστε καλύτεροι και να δοκιμάζουμε νέα πράγματα. Οπως λέμε συνέχεια άλλωστε, ο κόσμος διαρκλως αλλάζει και εξελίσεται και ένα σχολείο είναι υποχρεωμένο από την φύση του να κάνει το ίδιο.

Εχουμε πολλούς τρόπους που μετράμε καθημερινά, δυναμικά, την απόδοση μας και πάντοτε πρώτοι εμείς ξέρουμε τι χρειάζεται βελτίωση και ποια είναι τα δυνατά μας σημεία. Η διαδικασία όμως της επίσημης αξιολόγησης από τους γονείς, μια φορά τον χρόνο, είναι το επιστέγασμα.

Διότι, κατά την γνώμη μας, σε κάθε αξιολόγηση προϊόντος ή υπηρεσίας, αυτό που μετράει πρωτίστως είναι η γνώμη αυτών που πλήρωσαν για την αγοράσουν.

“The proof of the pudding is in the eating” λέει ένα αγαπημένο μας αγγλικό γνωμικό – και τα αποτελέσματα της ετήσιας αξιολόγησης μας από τους γονείς δείχνουν αυτό ακριβώς: αν η πουτίγκα που φτιάξαμε όλη την χρονιά, ήταν νόστιμη!

Τα τελευταία πέντε χρόνια, το ποσοστό ικανοποίησης των γονέων από την ποιότητα των υπηρεσιών μας εχει ανέβει απο το 90% στο 96% (πατήστε να δείτε τα αναλυτικά αποτελέσματα), κάτι που φυσικά μας χαροποιεί και μας υποχρεώνει να κάνουμε μεγάλη προσπάθεια για να παραμείνουμε εκεί!

Το ερωτηματολόγιο αυτό βγάζει μέσο όρο 2.71 στα 5, ή αλλιώς ποσοστό ικανοποίησης 54%

Φέτος μάλιστα έγινε κάτι πραγματικά εντυπωσιακό και πολύ ωφέλιμο για εμάς: λάβαμε 32 συμπληρωμένα ερωτηματολόγια με μέσο όρο σχεδόν 97% και ένα ερωτηματολόγιο, το πιο πάνω, με ποσοστό ικανοποίησης 54%!

Οπως είναι φυσικό, μια τοσο μεγάλη απόκλιση σε ένα τόσο μικρό μέρος του δείγματος στατιστικά περνάει σχεδόν απαρατήρητη. Απλώς μας κατέβασε τον μέσο όρο από το 97% στο 96%….

Παραθέτουμε άλλο ένα τυχαίο ερωτηματολόγιο, για συγκριτικούς λόγους. Και τα δύο ερωτηματολόγια ειναι συμπληρωμένα από μαμάδες παιδιών του ίδιου τμήματος, με τις ίδιες δασκάλες, την ίδια χρονική περίοδο.

Εμείς όμως δεν κάνουμε στατιστική, ούτε μετρήσεις για το ποιος θα κερδίσει τις εκλογές. Για εμάς, αυτο το ένα ερωτηματολόγιο με τόσο μεγάλο ποσοστό δυσαρέσκειας απο το σχολείο μας είναι φοβερά σημαντικό και μας αναγκάζει να ξοδέψουμε πολύ χρόνο και κόπο και να  προσπαθήσουμε να καταλάβουμε το πως και το γιατί.

Για να μην μακρηγορούμε, μια τετοια βαθμολογία σίγουρα μας δείχνει δύο πράγματα:

1. Οτι σαν σχολείο αποτύχαμε, για ένα εκατομμύριο λόγους, να κανουμε το καλύτερο που μπορούσαμε για την συγκεκριμένη οικογένεια. Back to our drawing board, για να βρουμε το λάθος.
2. Οτι όμως και η οικογένεια αυτή είχε προσδοκίες και απαιτήσεις που το σχολείο μας δεν μπόρεσε να καλύψει.

Και το γεγονός ότι μιλάμε για μόλις 1 στις 33 απαντήσεις δείχνει ξεκάθαρα ότι η επιλογή του συγκεκριμένου σχολείου, με την δεδομένη εκπαιδευτική φιλοσοφία, δεν ήταν η ιδανική επιλογή in first place για την οικογένεια αυτή. Eίτε εμείς δεν μπορέσαμε να τους εξηγήσουμε σωστά από πριν ποιοι είμαστε και τι κάνουμε, είτε αυτοί δεν μπορέσαν να αξιολογήσουν σωστά εάν το σχολείο μας μπορούσε να τους προσφέρει όσα ζητούσαν. Μάλλον και τα δύο συνέβησαν.

Ευκαιρία λοιπόν να ξαναπούμε δημοσίως και με έμφαση το ποίημα που τόσο μας αρέσει  να λέμε σε κάθε οικογένεια, πριν γραφτεί στο σχολείο μας:

“Δείτε πολλά σχολεία, ξεψαχνίστε για τα καλά τους ανθρώπους που τα διοικούν ώστε να κατανοήσουμε πραγματικά αν ξέρουν τι κάνουν, πως το κάνουν και γιατί το κάνουν. Έπειτα, επιλέξτε αυτό το σχολείο που είναι όσο γίνεται πιο κοντά στις δικές μας διαμορφωμένες αξίες και απαιτήσεις.”

Αφου βρήκαμε που πηγαίνει το νερό, κάναμε την δική μας γεωτρηση

από την Χαριτινη Σταυρουλάκη

Μια από τις αναφορές κατά την επίσκεψη των προνηπίων στο δάσος ήταν η κατεύθυνση του νερού. «Πηγαίνει προς τα πάνω για να γεμίσει η δεξαμενή με τα χρυσόψαρα, αλλά εμείς είδαμε το ρυάκι να κυλάει από πάνω προς τα κάτω…”

Και τι να πιστέψουμε τώρα; κατά βάθος, προς το ρυάκι γέρναμε αλλά θέλαμε κατι ακόμα για να μας πείσει. Ραντεβού λοιπόν στην ταράτσα του σχολείου για πείραμα!

Βάλαμε νερό σε διάφορα μπουκαλια και τα ενώσαμε μεταξύ τους, με διαφανείς σωληνες.

Αντλησαμε νερό από τη σωλήνα τόσο, ώστε να ξεκινήσει να τρέχει και μετά πειραματιστήκαμε με τις θέσεις των μπουκαλιών.

Το μπουκάλι που βρισκόταν χαμηλά γεμιζε, ενώ το μπουκάλι που βρισκόταν ψηλά αδειαζε.

Παίξαμε αρκετά με τα μπουκάλια μας και επιβεβαιωσαμε αυτό που υποψιαζόμασταν: Το νερό πηγαίνει πάντα προς τα κάτω και αποκλείεται να ανεβαίνει το βουνό και να γεμίζει τη δεξαμενή με τα χρυσόψαρα.

Στο δάσος μας ανέφεραν ότι παίρνουν το νερό από γεώτρηση. Τη λέξη τη θυμόμασταν και ψάξαμε να βρούμε τι είναι. Είδαμε βίντεο με γεωτρήσεις και είδαμε και τι υπάρχει κάτω από τη γη: Πετρώματα, ορυκτά, νερό και άλλα πολλά. Και μετά ήλθε η ώρα για μια προσομοίωση!

 

 

 

 

 

Πήραμε γυάλες και βάλαμε πέτρες, πηλό, φυτόχωμα και μετά φυτέψαμε φακές, διότι θέλαμε φυσικά η επιφάνεια της γης μας να έχει χορτάρι!

 

 

 

 

 

 

Αφού ο πηλός στέγνωσε, πήραμε το τρυπάνι και ανοίξαμε τρύπες για να αντλήσουμε το νερό που υπήρχε στις γυάλες. Ανοίξαμε δηλαδή την δικά μας γεώτρηση!

Βάλαμε σωλήνες για να φτάσουμε στο νερό και αντλήσαμε όσο υπήρχε ήδη μέσα στις γυάλες, μετά από τα πρώτα ποτίσματα. Το βάλαμε στο ποτιστήρι και ποτίσαμε ξανά τις φακές.

Οι φακές μας έκαναν την έκπληξη και κατάφεραν να φτάσουν τις ρίζες τους τόσο βαθιά, που έφτασαν μόνες τους το νερό. Αυτονομήθηκαν και δεν χρειάζονται πια πότισμα!

Που πηγαίνει το νερό;

από την Χαριτίνη Σταυρουλάκη

Μια εκδρομή με τα παιδιά στο δάσος της Καισαριανής, στάθηκε  αφορμή για
αναζητήσεις και έρευνες μέσα στην τάξη.

Εκτός από την ευκαιρία για μια ανάσα οξυγόνου και περπάτημα μέσα στο πράσινο, τα μονοπάτια του δάσους αποδείχτηκαν ανεξάντλητη πηγή ερωτήσεων και προβληματισμών . Το πρώτο που είδαμε φτάνοντας ήταν η πηγή με το νερό.

Εκεί, τα παιδιά αναρωτήθηκαν από που έρχεται και που καταλήγει το νερό. Οι απόψεις ήταν αρκετές: «Πηγαίνει στον υπόνομο», «μπαίνει σε ένα λάστιχο και μ’ αυτό ποτίζονται τα δέντρα του δάσους».

Προχωρώντας λίγο παραπάνω, συναντήσαμε μια δεξαμενή με χρυσόψαρα και τότε τα παιδιά είπαν ότι εκεί πηγαίνει το νερό της πηγής: “Ανεβαίνει στο βουνό και γεμίζει τη δεξαμενή; ”

Τελειώνοντας την πεζοπορία μας, είδαμε να κυλάει ένα μικρό ρυάκι
νερού. Είπα στα παιδιά να το ακολουθήσουμε και να δούμε προς τα
που κυλάει. Μετά από λίγα λεπτά, όλα τα παιδιά είχαν προσέξει ότι το νερό πάντα κατηφορίζει.

«Και από που έρχεται αυτό
το νερό; ” αναρωτήθηκαν πάλι. «Να περπατήσουμε προς τα πάνω να δούμε από που ξεκινάει». Η φύση και η νόμοι της είχαν γίνει ο δάσκαλος και τα παιδιά εξέφραζαν ερωτήματα και αναζητούσαν απαντήσεις.

Ακολουθώντας το ρυάκι, φτάσαμε μπροστά σε ένα βοτανόκηπο. Τα παιδιά ρώτησαν μια κυρία που τους εξήγησε ότι ποτίζουν τον κήπο και το νερό που περισσεύει από το πότισμα είναι αυτό το ρυάκι που είδαμε.

«Και από που το παίρνετε αυτό το νερό;» ρώτησαν.
«Από γεωτρηση» ήταν η απάντηση που μας δόθηκε και με αυτή την απορία γυρίσαμε στο σχολείο  (συνεχίζεται)

Πως περνάνε τις Πέμπτες τους τα προ-προνήπια στην Dorothy Snot;

από την Ειρήνη Λιθοξοπούλου & την Χρύσα Βαϊτση

Πρώτα μαθήματα στο κολυμβητήριο για τα προ-προνήπια…

Δηλαδή : μεγάλες τσάντες φουσκωμένες με μπουρνούζια, μαγιό, σκουφάκια και κάθε λογής κολυμβητικό εξοπλισμό. Επιβίβαση στο σχολικό, διαφωνίες για το αν η πισίνα και η θάλασσα είναι το ίδιο, πολλά «τούνελ» στην Κηφισίας και το «μεγάλο» κολυμβητήριο. Τα καινούρια αποδυτήρια στις Νηρηϊδες, οι καινούριοι εκπαιδευτές.

Τα παιχνίδια στο νερό…

Τα παιχνίδια στα αποδυτήρια…

Κάθε φορά, στον γυρισμό από το κολυμβητήριο αναρωτιόμαστε πώς να πέρασαν οι φίλοι μας που έμειναν στο σχολείο…

Οι οποίοι εν τω μεταξύ, ετοιμάζουν καινούρια παιχνίδια για την τάξη μας!

Όπως το παιχνίδι με το κουτί και τα μπαλάκια από αλουμινόχαρτο!

Κάποιοι επέλεξαν να βάψουν το κουτί…

Κάποιοι άλλοι, να φτιάξουν μπαλάκια από αλουμινόχαρτο…

Όσο τα υλικά μας στεγνώνουν, βγαίνουμε για παιχνίδι στην αυλή…

Και φυσικά, όταν η ομάδα του κολυμβητηρίου επιστρέφει, τα παιδιά που έμειναν στο σχολειο τους παρουσιάζουν το καινούριο παιχνίδι… Έκπληξη!!!

Κάπως έτσι περνάνε φέτος τις Πέμπτες τους τα προ-προνηπια της Dorothy Snot!!

Μουσική στο βρεφικό τμήμα

από την Μαρία Γρυλλάκη

Ως μικροί εξερευνητές, τα παιδιά δεν θα μπορούσαν να μην εξερευνήσουν τον χώρο της μουσικής. Κάθε μέρα στο βρεφικό τμήμα, στο άκουσμα των ήχων κάθε παιδί συμμετέχει με τον δικό του μοναδικό τρόπο.

Ο χορός, ο ρυθμός και το τραγούδι, για το κατάλληλο χρονικό διαστημα και στις κατάλληλες ώρες, μπορούν να αποδειχθούν θαυματουργά! Σε καταστάσεις πίεσης ή έντονου στρες, η μουσική μπορεί να απελευθερώσει το άγχος και τον πόνο, μπορεί να είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη την ώρα του ύπνου ή την ώρα του δημιουργικού παιχνιδιού και μπορεί να βοηθήσει το παιδί να χαλαρώσει. Πολλές φορές λειτουργεί φυσικά και σαν μέσο έκφρασης και επικοινωνίας.

Η μαγεία που έρχεται με το πάτημα ενός πλήκτρου είναι μεγάλη. Το σημαντικό είναι να δώσεις στα παιδιά την ευκαιρία να πατήσουν τα πλήκτρα μόνα τους και να φτιάξουν έτσι συμμετέχοντας ενεργά, την δική τους αγαπημένη μουσική!

Τα πρώτα παιχνίδια

από την Ειρήνη Λιθοξοπούλου

Τα πρώτα παιχνίδια της καινούριας ομάδας των προ-προνηπίων, παιχνίδια με ρολά…

Τα ρολά μετατρέπονται σε κιάλια, που το καθένα, βλέπει μοναδικά….

Τα ρολά μετατρέπονται σε μύτες, που η καθεμιά μυρίζει μοναδικά….

Τα ρολά μετατρέπονται σε ντουντούκες που η καθεμιά μιλάει μοναδικά….

Τα ρολά γίνονται υλικά για έργα μοναδικά…

Καλωσορίσατε παιδιά, καλή σχολική χρονιά!

Μουσική στο μεταβρεφικό με τον μπαμπά της Ελίνας

από την Ευαγγελία Ντέκα

Ο μπαμπάς της Ελίνας ήρθε στην τάξη του μεταβρεφικού και μαζί του έφερε μελωδίες και τραγούδια…

Μας έπαιξε πιάνο, μας εξήγησε τι είναι οι νότες, κάναμε παιχνίδι μουσικής ακρόασης και φυσικά τραγουδήσαμε.

Περάσαμε πολύ ωραία και επειδή μαθαίνουμε πάρα πολύ γρήγορα… είπαμε να του παίξουμε και εμείς ένα τραγούδι στο πιάνο.

Τελικά ότι και αν κάνουμε είμαστε καταπληκτικοί! Ειδικά όταν έχουμε την βοήθεια των γονιών μας.

Ευχαριστούμε πολύ Χρήστο!!!

Πως να φτιάξετε ένα ρομπότ, που να ποτίζει και να έχει συναισθήματα

από την Ελένη Τριανταφυλλοπούλου

Αφού φτιάξαμε το ρομπότ μας στην ταξη των προ-προνηπίων, η αποστολή μας ήταν να του δώσουμε μία ταυτότητα.

Τα παιδιά πρότειναν ονόματα και μετά από ψηφοφορία, η πλειοψηφία διάλεξε το όνομα “Ρομπότο“.

Ο Ρομπότο είναι αγόρι και μάλιστα είναι ελάχιστα μόνο χρόνια μεγαλύτερός μας. Μόλις 100 χρονών! Έχει κι αυτός συναισθήματα όπως κι εμείς. Τη χαρά και τη λύπη. Όμως πώς μπορούμε να τα δούμε;

Για να απαντήσουμε στο ερώτημα ζητήσαμε βοήθεια από τον Ηλία, μπαμπά του Γιώργου, που ήρθε να φτιάξουμε μαζί έναν μηχανισμό ώστε να δουλέψει η καρδιά του Ρομπότο!

Τα υλικά που χρησιμοποιήσαμε ήταν:

• 1 μπαταρία
• 4 καλώδια
• και 2 λαμπάκια

Αποφασίσαμε, το κόκκινο λαμπάκι να δείχνει την χαρά και το λευκό την λύπη!

Τοποθετήσαμε το μηχανισμό στο σώμα του Ρομπότο και προσπαθήσαμε να του προκαλέσουμε το συναίσθημα της χαράς και της λύπης, ώστε να ανάψει το αντίστοιχο κάθε φορά λαμπάκι.

Πειραματιστήκαμε και παίξαμε με τα λαμπάκια τόσο εμείς όσο και οι μεγαλύτεροι φίλοι μας.

Και φυσικά συνεργαστήκαμε για να φροντίσουμε το φίλο του Ρομπότο, το Βασιλικό!

Αν θέλετε κι εσείς να φτιάξετε το δικό σας Ρομπότο, αρκεί να έχετε φαντασία.
Καλή επιτυχία!

Hλία,  σε ευχαριστούμε πολύ για τη βοήθειά σου!

Το ξύλινο σπιτάκι

από την Μαρία Γρυλλάκη

Βγαίνοντας στην αυλή του σχολείου μας υπάρχει ένα όμορφο ξύλινο σπιτάκι με σκαλιά, μια ανηφόρα και σχοινιά για να κρατηθείς. Σε πολλούς, καθώς βλέπουν τα μωρά να προσπαθούν να ανέβουν μόνα τους, τους φαίνεται ακατόρθωτο. Σίγουρα είναι δύσκολο – αλλά όχι ακατόρθωτο.

Με υπομονή και μεγάλη προσπάθεια, τα παιδιά ελέγχουν την κίνησή τους και τελικά τα καταφέρνουν. Κάθε μέρα, το ένα πίσω από το άλλο περιμένουν την ‘’σειρά τους’’ ώστε να μπουν μέσα σε αυτό, να κοιτάξουν περήφανα από το παράθυρο και να φωνάξουν οτιδήποτε ώστε να τα δεις και να τους δώσεις την επιβράβευση!

Για εμάς τους μεγάλους είναι ένα απλό σπιτάκι και πολλές φορές αναρωτιόμαστε γιατί περνούν τόση ώρα παίζοντας εκεί. Για τα παιδια του βρεφικού όμως, είναι το μεγάλο σπίτι της αυλής και το να το κατακτήσουν, είναι ένα από τα σημαντικά τους κατορθώματα.

 

Tο χρονικό μιας βασιλόπιτας

The Dorothy Snot Preschool Concept ©

Συχνά γονείς αναρωτιούνται αν είμαστε σχολείο Μοντεσσοριανό ή Reggio Emilia, ή αν είμαστε παράρτημα κάποιου ξένου εκπαιδευτηρίου, κλπ κλπ.

Φυσικά, δεν ισχύει τίποτε από όλα αυτά! Η Dorothy Snot είναι ένα ελληνικό, μικρού μεγέθους σχολείο για πολύ μικρά παιδιά, με την δική του ξεκάθαρη εκπαιδευτική φιλοσοφία βασισμένη εξ΄ολοκλήρου στις αρχές της βιωματικής μάθησης & εφάμιλλο με τα καλύτερα διεθνή preschools.

• Γιατί πρέπει όμως τα πολύ μικρά παιδιά να πάνε στο «σχολείο»; Δεν αρκεί το παιχνίδι και η αγάπη της οικογένειας;

Σήμερα, αναγνωρίζεται διεθνώς η αναγκαιότητα και συνεισφορά της προσχολικής εκπαίδευσης στην δημιουργία ισχυρών βάσεων που θα ακολουθούν το παιδί σε όλη την υπόλοιπη πορεία του. Είναι στα πρώτα χρόνια της ζωής (μεταξύ 2-5 ετών) το διάστημα κατά το οποίο μπαίνουν τα θεμέλια για την διαμόρφωση μιας αυτόνομης και ισχυρής προσωπικότητας με κριτική σκέψη, αγάπη για την ζωή, αυτοπεποίθηση.

• Τι δηλαδή μπορεί να προσφέρει το σχολείο σε ένα τόσο μικρό παιδί;

Ο στόχος της προσχολικής εκπαίδευσης πρέπει να είναι η ολόπλευρη, αρμονική και ισόρροπη ανάπτυξη των διανοητικών και ψυχοσωματικών δυνάμεων των παιδιών με απώτερο σκοπό αυτά να εξελιχθούν σε ολοκληρωμένους χαρακτήρες με εμπιστοσύνη στον εαυτό τους και στην δική τους κρίση. Έτσι θα μπορέσουν, μέσα στο απαιτητικό παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον στο οποίο θα αναγκαστούν να επιβιώσουν, να ζήσουν αυτοδύναμα, χαρούμενα και δημιουργικά έξω από δόγματα και κοινωνικούς συμβιβασμούς.

• Και πως γίνεται αυτό;

Στο επίκεντρο κάθε σύγχρονης εκπαιδευτικής μεθόδου πρέπει να είναι τα βιώματα και τα ενδιαφέροντα του παιδιού. Τα παιδιά (όπως και οι μεγάλοι άλλωστε!) δεν έχουν κανένα λόγο να μάθουν και να ασχοληθούν με πράγματα που δεν τα ενδιαφέρουν. Για τον λόγο αυτό, σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης η γνώση δεν πρέπει να διδάσκεται αφ΄ υψηλού και με τρόπο βαρετό, αλλά να αφομοιώνεται βιωματικά μέσα από  δραστηριότητες που έχουν πραγματικό ενδιαφέρον και που προσομοιάζουν στις συνθήκες και στις ανάγκες της καθημερινής ζωής  (project based learning).

Μέσα από αυτό το βιωματικό παιχνίδι λοιπόν η γνώση γίνεται ενεργητική, βιώνεται, και η κατάκτηση της συνδέεται με τη ζωή, τα πραγματικά αντικείμενα και τις χειροπιαστές εμπειρίες. Αυτός ο παιδοκεντρικός προσανατολισμός αποτελεί την βάση της εκπαιδευτικής φιλοσοφίας της Dorothy Snot.

Δομικός άξονας και βασικός σκοπός του προγράμματός μας είναι καθημερινά να δημιουργούμε τις προϋποθέσεις ώστε, τα παιδιά παίζοντας να ανακαλύπτουν και να χαίρονται τον κόσμο μέσα στον οποίο ζουν.

Για την επίτευξη του στόχου αυτού μελετάμε, σχεδιάζουμε και υλοποιούμε τις δράσεις μας σύμφωνα με τις εμπειρίες, τις απορίες και τις ανάγκες των παιδιών.

Για παράδειγμα: κάθε θεματική ενότητα του εκπαιδευτικού μας προγράμματος (π.χ. «Πως αντιλαμβανόμαστε την φύση γύρω μας;») σχεδιάζεται και δομείται από τις παιδαγωγούς επάνω σε έναν αριθμό προκαθορισμένων ερωτημάτων και πεδίων έρευνας. Όταν όμως ξεκινά η υλοποίηση της, οι καθημερινές απορίες και παρατηρήσεις του κάθε παιδιού δίνουν την κατεύθυνση μέσα από την οποία θα επιτευχθεί ο τελικός σκοπός.

Έτσι, τα παιδιά παίζοντας και ερευνώντας για τα πράγματα που τα ενδιαφέρουν, μαθαίνουν πώς να μαθαίνουν!

• Μπορείτε να το εξηγήσετε αυτό λίγο πιο αναλυτικά;

Κάθε τρίμηνο, το σύνολο των δραστηριοτήτων κάθε τμήματος περιστρέφεται γύρω από ένα συγκεκριμένο διαθεματικό άξονα. Αυτός περιγράφει τον βασικό  προβληματισμό ο οποίος σε όλη την διάρκεια του τριμήνου τίθεται στα παιδιά από τις παιδαγωγούς, με διάφορους τρόπους.

Για παράδειγμα:  Ας υποθέσουμε ότι ο θεματικός άξονας είναι « Πως συνδέομαι με τον κόσμο και τα πράγματα γύρω μου; ». Τα παιδιά ξεκινούν να ερευνούν και να συμμετέχουν σε δράσεις που θα τα βοηθήσουν να κατανοήσουν την σχέση τους με το εξωτερικό περιβάλλον. Για παράδειγμα:

1. θα πάνε με τις παιδαγωγούς βόλτα στην γειτονιά για να γνωρίσουν τα καταστήματα και να δουν τι χρήσιμα για την ζωή τους πράγματα μπορούν να αγοράσουν από αυτά.
2. Θα φυτέψουν τον δικό τους λαχανόκηπο στο θερμοκήπιο του σχολείου και θα περιποιηθούν τα φυτά με αγάπη ώστε αυτά να μεγαλώσουν και να δώσουν καρπούς (ντομάτες και μαρούλια) για την καθημερινή τους σαλάτα (ή για να τα «πουλήσουν» στο δικό τους μανάβικο που θα στήσουν στο σχολείο!)
3. Θα παρακολουθήσουν μία σχετική θεατρική παράσταση (π.χ. την «Ντενεκεδούπολη).
4. Θα επισκεφθούν την εθνική πινακοθήκη για να παρατηρήσουν π.χ. στους πίνακες του Ιακωβίδη πως τα παιδιά κάποιων παλιότερων εποχών χρησιμοποιούσαν τα μουσικά όργανα και τα σκεύη καθημερινής χρήσης. Και πολλά-πολλά άλλα….

• Και με αυτόν τον τρόπο τα παιδιά μαθαίνουν;

Με αυτόν τον τρόπο τα παιδιά κατ’ αρχήν παίζουν και το χαίρονται. Είναι μεγάλη διασκέδαση για ένα παιδί να πάει στην λαϊκή αγορά της γειτονιάς του και να γεμίσει μια σακούλα με αρακά! Επειδή όμως το παιχνίδι αυτό έχει να κάνει με στοιχεία της καθημερινής ζωής, το παιδί αφομοιώνει βιωματικά πολύ σημαντικές γνώσεις, χωρίς καμία προσπάθεια.

Κατά την διαδικασία π.χ. του φυτέματος, τα παιδιά παίζοντας μαθαίνουν χιλιάδες πράγματα για τα φυτά και για την σημασία του φυσικού περιβάλλοντος και αναπτύσσουν εμπειρικά την οικολογική τους συνείδηση.  Όταν φτιάχνουν ένα γλυκό στην τάξη μαζί την παιδαγωγό τους κατανοούν ένα σωρό μαθηματικές έννοιες (π.χ. «βάζουμε μισό κιλό αλεύρι και πέντε αυγά»). Και όταν παρακολουθούν μια παράσταση που τους άρεσε πολύ, θέλουν να ξέρουν να διαβάζουν για να πουν το βράδυ στους γονείς τους το όνομα του θεάτρου που επισκέφθηκαν!

Γιατί απλούστατα, μέσα από όλες αυτές τις βιωματικές δραστηριότητες τα παιδιά αποκτούν το κίνητρο που τους επιτρέπει να κατακτήσουν την γνώση. Όχι γιατί πρέπει – αλλά γιατί θέλουν, γιατί τους είναι απαραίτητη!

• Γιατί όμως τόσοι επιστήμονες (παιδαγωγοί, ψυχολόγοι κλπ) υποστηρίζουν ότι τα παιδιά έως την ηλικία των έξι ετών χρειάζονται μόνο ελεύθερο παιχνίδι και τίποτε άλλο;

Μα δεν είναι λάθος αυτό. Ή, για να το πούμε πιο σωστά, το πιο σημαντικό πράγμα για την ανάπτυξη των μικρών παιδιών είναι το παιχνίδι. Για αυτό άλλωστε και όλο μας το εκπαιδευτικό πρόγραμμα, επάνω στο παιχνίδι είναι βασισμένο.

Η διαφορά όμως είναι ότι, ενώ π.χ. στο σπίτι με τους παππούδες ή με την νταντά το παιδί απλώς παίζει μόνο του χωρίς σύστημα και δομή, στο σχολείο παίζει, διασκεδάζει και παράλληλα κοινωνικοποιείται. Την ίδια στιγμή, οι συμβολισμοί που αναπτύσσονται μέσα από το παιχνίδι το βοηθούν να κατανοήσει πολύ σημαντικές έννοιες σαν και αυτές που αναφέραμε παραπάνω ενώ η επιστημονική καθοδήγηση των παιδαγωγών το οδηγεί να χτίσει πολύπλευρα την προσωπικότητα του.  

Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι κάθε παιδί, ήδη από τη βρεφική ηλικία, έχει το δικαίωμα και οπωσδήποτε τη δυνατότητα να  ερευνά, να ανακαλύπτει και να κατανοεί τον κόσμο γύρω του. Μην ξεχνάμε επίσης ότι τα παιδιά είναι μικροί θεοί, γεννιόνται έχοντας τεράστιες δυνατότητες και διάπλατα ανοιχτούς ορίζοντες. Εμείς, οι ενήλικοι είμαστε που καταστρέφουμε τους ορίζοντες αυτούς καθώς και η κλειστόμυαλη και βαρετή εκπαίδευση που συνήθως τους προσφέρουμε.

Στον κόσμο μας λοιπόν υπάρχουν ένα σωρό καταπληκτικά πράγματα – οι εικαστικές τέχνες, η μουσική, οι επιστημονικές ανακαλύψεις…. Είναι απόλαυση (και χρέος) να τα μοιραζόμαστε όλα αυτά με τα παιδιά μας και να το χαιρόμαστε!

• Δηλαδή αυτό που προσφέρει το σχολείο σε ένα πολύ μικρό παιδί είναι κυρίως γνώση μέσα από το παιχνίδι;

Όχι μόνο! Η βασική προσφορά του σχολικού περιβάλλοντος είναι η κοινωνικοποίηση του παιδιού, η ένταξη του μέσα σε ένα σύνολο όπου θα πρέπει να βρει την θέση και τον ρόλο του.

Η κάθε τάξη είναι μία μικρή κοινωνία. Μέσα σε αυτήν το παιδί θα βιώσει την χαρά, τον ενθουσιασμό, την λύπη, τον θυμό. Θα μάθει να διαχειρίζεται τα συναισθήματα και τις ανάγκες του. Θα μάθει να διεκδικεί. Να περιμένει. Να επιμένει! Θα μάθει ότι οι ανάγκες και οι επιθυμίες του δεν μπορεί να καταστρατηγούν τις ανάγκες και τις επιθυμίες των άλλων. Θα αποκτήσει έτσι, βιωματικά και σε μεγάλο βαθμό, τα όρια για τα οποία όλοι οι γονείς και οι ψυχολόγοι αγωνίζονται. Όρια όμως μόνο στην κοινωνική συμπεριφορά – όχι στην σκέψη, στην έκφραση και στους ορίζοντες του!

Όπως έχει ειπωθεί και από άλλους, το σχολείο για ένα πολύ μικρό παιδί είναι η αντικατάσταση της παλαιάς «αλάνας», του ελεύθερου χώρου παιχνιδιού στην γειτονιά. Εκεί τα παιδιά έπαιζαν, τσακώνονταν, χτυπούσαν. Μάθαιναν όμως, βιωματικά, τους κανόνες της ζωής.

Αν το σκεφτείτε, το ίδιο συμβαίνει και στο σχολείο – μέσα όμως σε ένα προστατευμένο περιβάλλον και με την βέλτιστη αξιοποίηση των ερεθισμάτων και των συμβολισμών που αναπτύσσονται μέσα από το παιχνίδι, μέσα από την έρευνα, την τέχνη, την επιστήμη. Με προσοχή και επίβλεψη από εξειδικευμένες παιδαγωγούς, με ιατρική και διατροφική φροντίδα, με εφαρμογή των κανόνων υγιεινής. Και πάνω από όλα, με αγάπη και σεβασμό στην ατομικότητα και στην σημαντικότητα του κάθε παιδιού.

Αυτή λοιπόν είναι συνοπτικά η εκπαιδευτική φιλοσοφία της Dorothy Snot. Χωρίς να μιμείται ή να αντιγράφει κανένα σύστημα, περιλαμβάνει όλα όσα εμείς θεωρούμε σημαντικά για την ανάπτυξη ολοκληρωμένων και ελεύθερων χαρακτήρων. Και γύρω από αυτή την φιλοσοφία είναι φυσικά χτισμένο το σχολείο μας:

1. Ένα, συνειδητά, μικρού μεγέθους σχολείο για πολύ μικρά παιδιά. Εδώ το κάθε παιδί είναι μια έντονη προσωπικότητα και όχι απλώς ένα όνομα σε μία ατελείωτη λίστα.
2. Ένα σχολείο ακατάλληλο για γονείς που θέλουν για τα παιδιά τους εντυπωσιασμούς και τεράστιες, απρόσωπες εγκαταστάσεις.
3. Ένα σχολείο κατάλληλο για οικογένειες με πνεύμα ανοιχτό, χωρίς παρωπίδες και δογματισμούς.
4. Για γονείς που θέλουν τα παιδιά τους να μεγαλώσουν με χαρά και δημιουργικότητα και όχι με αυστηρή πειθαρχία και ψυχαναγκαστικούς ανταγωνισμούς.
5. Για ανθρώπους που θεωρούν ότι η μοναδικότητα του ατόμου είναι πιο σημαντική από την μαζικότητα του συνόλου.
6. Και για όσους επίσης δεν ενδιαφέρονται να «παρκάρουν» κάπου τα παιδιά τους αλλά θέλουν να παρακολουθούν από κοντά, να συμμετέχουν ενεργά και να απολαμβάνουν την πρώτη εκπαιδευτική εμπειρία των παιδιών τους!

Η γιορτή μας με την Μαρίζα

Την Πέμπτη 24 Μαϊου 2012 έγινε στο σχολείο της Dorothy Snot η μουσική γιορτή του προνηπιακού τμήματος με την Μαρίζα Κωχ και την ομάδα της (η σχολική περίοδος 2011-2012 ήταν η δεύτερη χρονιά κατά την οποία λειτούργησε στο σχολείο μας τμήμα του Εργαστηρίου Μουσικής της Μαρίζας για την τάξη των προνηπίων).

Από την γιορτή αυτή δείτε ένα μικρό απόσπασμα από το “Φουρφούρι”!

…για τη Μαρίνα που μ’ αγκαλιάζει κάθε φορά που κάτι με θυμώνει και με στεναχωρεί…

 

της Ειρήνης Λιθοξοπούλου

παιδαγωγού, υπεύθυνης του προ-προνηπιακού τμήματος της Dorothy Snot

———————————————————————————————–

 

“Όσα πραγματικά πρέπει να ξέρω για το πως να ζω, τι να κάνω και πως να είμαι, τα έμαθα στο νηπιαγωγείο. Η σοφία δεν βρίσκεται στην κορυφή του σχολικού βουνού, αλλά εκεί, στα λοφάκια από άμμο, στο νηπιαγωγείο.”

                                                                                                       Robert  Fulghum

Σύμφωνα με τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα, η προσχολική ηλικία αποτελεί την πιο κρίσιμη και ουσιαστική περίοδο για την ολόπλευρη ανάπτυξη του παιδιού. Γι’ αυτό και υπάρχει αυξανόμενο ενδιαφέρον παγκοσμίως για την προσχολική αγωγή και δίνεται ολοένα και μεγαλύτερη έμφαση σ’ αυτή.

Στην χώρα μας με δειλά και αργά βήματα, ξεκίνησε η προσπάθεια από τις ανώτατες σχολές να προτρέψουν αυτούς που ασχολούνται με την αγωγή των παιδιών της προσχολικής ηλικίας προς τη συστηματική διερεύνηση των θεμάτων της εκπαίδευσης παιδιών πολύ μικρής ηλικίας (early childhood education).

Δυστυχώς, στην χώρα μας οι νέοι παιδαγωγοί που θέλουν να εφαρμόσουν τις σύγχρονες μεθόδους είναι δύσκολο να βρουν τον εργασιακό χώρο που θα μπορέσει να χωρέσει όλο αυτό που έχουνε μέσα τους και να τους δώσει την ώθηση να μπορέσουν να το βγάλουν και να το προσφέρουν στα παιδιά και να το μοιραστούν με τα ίδια, τους γονείς τους και τους συναδέλφους…

Πόσο δύσκολο είναι να μπορείς να εφαρμόζεις νέες μεθόδους, νέα αναλυτικά προγράμματα και εκπαιδευτικές καινοτομίες στα ελληνικά σχολεία που είναι γεμάτα από παλιές αναποτελεσματικές μεθόδους, από στερεότυπα, από απόψεις, ιδέες και συμπεριφορές ακατάλληλες για την προσχολική διαδικασία…

Πόσο δύσκολο είναι να ” ανοίξουν ” τα ελληνικά σχολεία τις πόρτες για νέους παιδαγωγούς με νέες ιδέες και προτάσεις για το καλό όλων σ’ αυτή τη χώρα… Κάθε συνάδελφος που έχει εντοπίσει αυτή τη δυσκολία έχει να πει ιστορίες, πολλές, που μόνο θλίψη προκαλούν…

Και όμως, είναι αναγκαίο να εγκαταλείψουμε το σχολείο ως ” μοντέλο τράπεζας ” όπως το αποκάλεσε ο Freire, σύμφωνα με το οποίο τα παιδιά χαρακτηρίζονται ως “άδειες τράπεζες”, στις οποίες οι παιδαγωγοί    “τοποθετούν ” τις πληροφορίες στο μυαλό τους, όπως τα χρήματα σε ένα λογαριασμό, για να χρησιμοποιηθούν στο μέλλον.

Αντ’ αυτού χρειαζόμαστε ένα “σχολείο χωρίς τοίχους” που να μας επιτρέπει να παρατηρούμε πως λειτουργεί και οργανώνεται το εξωτερικό περιβάλλον, ποιές ανάγκες και διαδικασίες προκύπτουν από τις απορίες και τις αναζητήσεις των παιδιών και πως κατακτάται η γνώση βιωματικά, παίζοντας και αναζητώντας, χωρίς διδασκαλία.

Και όλα αυτά αξίζει να τα προσπαθήσουμε. Και εγώ προσωπικά. Για πολλούς λόγους……….

• για τον Άρη που δεν έκανε ποτέ αγκαλιές και τώρα κάνει και του αρέσει ο Dali……
• για τον Βάλτερ που με τις ζωγραφιές του με στέλνει στα ομορφότερα μέρη του κόσμου και τις υπογράφει πάντα διαφορετικά……
• για την Μαριλένα που στην ερώτηση : “τι είναι τα παλιά χρόνια” είπε : ” όταν οι μεγάλοι ήταν μικροί “….
• για τη Νίκη που θέλει να σερβίρει καθημερινά το φαγητό….
• για τον Παντελή που κάνει τις πιο σφιχτές αγκαλιες……
• για τη Τζέλλα που θέλει να κάνει αποκλειστικά αυτό που της λέει η μαμά…..
• για την Αννούλα που μπαίνει δειλά τα πρωινά μέχρι το πρώτο χαμόγελο και την αγκαλιά…….
• για τον Γιάννη που στο “χειμωνιάτικο τοπίο” του Van Gogh, “εντόπισε” το σπιτάκι του φροντιστή των ζώων, που όμως δεν ήταν εκεί…..
• για τον Κωνσταντίνο που θέλει, ζητάει και απαιτεί, κάθε Τρίτη να πηγαίνει στη γιαγιά που οι μαρκαδόροι είναι πιο καλοί εκεί…..
• για τον άλλο Κωνσταντίνο που τον θέλουν όλοι για φίλο και εκείνος δε θέλει να στεναχωρήσει κανέναν, κάνοντας επιλογές……
• για τον Οδυσσέα που του αρέσει να μας διαβάζει ιστορίες και τις ξέρει όλες………..
• για τον άλλο Οδυσσέα που κάνει τις πιο αστείες, απίστευτες γκριμάτσες…….
• για τον Άγγελο που τρέχει να προλάβει πρώτος το σκούτερ της αυλής……….
• για τον Κωστή που θέλει να ξέρει τα πάντα για την προσωπική μου ζωή……..
• για τον Φίλιππο που επέλεξε να είναι ο αέρας σε ένα αυτοσχέδιο παιχνίδι, και το δέντρο σε ένα άλλο……….
• για την Άνα που θέλει να χορεύουμε συνέχεια……..
• για τον Αλέξη που δεν του άρεσε ο χορός αλλά τώρα χορεύει υπέροχα……….
• για τη Μαρίλεια που δίνει τις καλύτερες συμβουλές……..
• για τη Μαρίνα που μ’ αγκαλιάζει κάθε φορά που κάτι με θυμώνει και με στεναχωρεί………..
• για τον Γιώργο που κάθε πρωί μας φέρνει λουλούδια και αυτοκόλλητα……..
• για τον Δημήτρη που θέλει να γίνει ο πιο δυνατός του κόσμου και επιδεικνύει τα μπράτσα του……..
• για τον άλλο Δημήτρη που έχει το πιο όμορφο χαμογελο ενοχής……
• για την Ελπίδα που δεν θέλει κανείς να μαλώνει με κανένα και προσπαθεί να είναι όλοι αγαπημένοι……..
• για τον Απόλλωνα που είναι ο καλύτερος υπεύθυνος κύκλου……
• για τον Νώντα που έχει υπέροχο χαμόγελο και δε φέρνει πια αυτοκινητάκια από το σπίτι στην τάξη……
• για τη Βασιλική που γράφει το όνομα της κα τώρα προσπαθεί να γράψει και το δικό μου………

….και για όλα τα παιδιά του κόσμου…

Με ποιους θα μοιραστούμε το μεγάλωμα του παιδιού μας;

Η πιο ενεργητική περίοδος συναισθηματικής, νοητικής και σωματικής ανάπτυξης του ανθρώπου είναι από τη γέννηση μέχρι την ηλικία των 4 ετών.  Γιατί, τότε ο άνθρωπος μαθαίνει  να αγαπάει, να χαίρεται και να καταλαβαίνει τον κόσμο γύρω του.

Κατά το διάστημα αυτό η μαμά και ο μπαμπάς είναι τα σημαντικότερα πρόσωπα στη ζωή και ιδιαίτερα κατά τη βρεφική και μεταβρεφική περίοδο (0 έως 3 ετών), τα πιο απαραίτητα. Γιατί δίπλα τους ικανοποιείται  η βασικότερη ίσως ανάγκη του ατόμου, αυτή της συναισθηματικής ασφάλειας και σταθερότητας.

Κατά πόσο όμως πλήττεται αυτή η ανάγκη , όταν στην ηλικία 1 ή 2 ετών, η μαμά  χρειάζεται να επιστρέψει στη δουλειά  και να αφήσει το παιδί σε κάποιο άλλο πρόσωπο ; Και τότε, ποια είναι η καλύτερη επιλογή για το παιδί: να μείνει στο σπίτι με τη γιαγιά ή με παιδαγωγό ή να πάει σ’ έναν παιδικό σταθμό; Με ποιους θα μοιραστούμε το μεγάλωμα του παιδιού μας;

(πατήστε στην φωτογραφία για να διαβάσετε όλο το άρθρο)